De herdenkingsbijeenkomst werd dit jaar gehouden in BeneVia Muziekcentrum, met als thema ‘Altijd gevangen, nooit bevrijd’. Om voldoende afstand te kunnen houden mochten hier maar 100 mensen bij aanwezig zijn. Zij hadden zich vooraf aangemeld bij mede-organisator Toko Y-von.
Tijdens de bijeenkomst werd 2 minuten stilte gehouden voor alle slachtoffers, er was muziek en loco-burgemeester Rik van der Linden hield een toespraak namens het gemeentebestuur: “De eerste generatie Indische Nederlanders was bescheiden. Er was daardoor te weinig aandacht voor hen, en voor het herdenken. Het is goed dat we hier steeds meer aandacht aan geven. Indische Nederlanders namen niet alleen hun verdriet mee over een verloren bestaan, maar ook over verloren dierbaren, die moesten worden achtergelaten in Indië. Dat maakte de rouw nog zwaarder.”
Armand Mensingh van Stichting Indisch Dordrecht erkent het belang van de herdenking van 15 augustus 1945: “Nederland kreeg op 5 mei zijn land terug, maar wij eigenlijk nooit. Dat herdenken we vandaag.” Armand ziet ook overeenkomsten tussen 1945 en de coronacrisis: “Er is nu een lockdown, en eigenlijk zaten we toen ook in diverse lockdowns: in de Jappenkampen, tijdens de koloniale en politionele acties, op de boot naar Nederland en bij onze plaatsing in pensions bij aankomst.” Na die aankomst in Nederland werd de Indische gemeenschap geconfronteerd met strenge regels vanuit de overheid, beslaglegging op het inkomen, oorlogstrauma’s en vaak ook veel onbegrip en discriminatie vanuit de Nederlandse samenleving.
Toch was het vertrek naar Nederland vaak de enige optie, omdat de situatie voor velen niet meer veilig was. Zij werden door de Indonesische bevolking gezien als de onderdrukker. “Dat is 300 tot 400 jaar boosheid; dat maakte het voor ons te onveilig om te blijven”, legt Armand uit.
Opvallend is dat er in Dordrecht een grote Indische gemeenschap is, wat ook maakt dat de herdenking van 15 augustus zo enorm leeft. “Waarom de Indische gemeenschap in Dordrecht zo groot is, weten we eigenlijk niet. Het precieze aantal weten we ook nog steeds niet, maar het zijn er héél veel!”