De eerste editie van de gesprekshulp verscheen tijdens de eerste coronagolf, toen een (te) grote toestroom van patiënten naar de Intensive Care (IC) werd verwacht. De nu beschikbare geüpdatete versie is verbeterd, verduidelijkt en bevat actuelere data, aldus het ziekenhuis. PATIENT+ is een organisatie van medici die betere gezamenlijke besluitvorming tussen arts en patiënt nastreeft en daarvoor diverse hulpmiddelen uitgeeft.
Eén van de drijvende krachten achter de eerste en ook achter de vernieuwde gesprekshulp is internist ouderengeneeskunde Marieke Meinardi van het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht. Zij hamert al vele jaren op het belang van tijdig bespreken wat de oudere, veelal kwetsbare patiënt wil. “Te vaak worden ingrijpende beslissingen snel genomen, wanneer er eigenlijk geen tijd meer is om daar samen goed bij stil te staan”, aldus Meinardi. “Het kan dan gemakkelijk gebeuren dat een patiënt overlijdt op de IC, zonder dat er tijd is geweest voor een afscheid van naasten. Bij een andere keuze had de laatste levensfase wellicht veel meer kwaliteit gehad. Dit vraagt om bewustzijn bij artsen en om eerlijke informatie voor de patiënt.”
In deze coronatijd is dat belangrijker en actueler dan ooit, stelt Meinardi. “De eerste versie van de gesprekshulp werd tijdens de coronamaanden in het voorjaar van 2020 heel goed ontvangen. Maar we zagen ook nog kansen voor verbetering. In samenwerking met internist-intensivist Arend Jan Meinders uit het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht en Nieuwegein is de informatie rondom overlevings- en genezingskansen aangepast, op basis van getallen uit de Nederlandse IC-registratie. Leeftijd blijkt hierbij een belangrijke factor, die nog scherper inzicht geeft in de verwachtingen bij een IC-opname.” Ook is de nieuwe gesprekshulp toegankelijker gemaakt voor minder geoefende lezers.
Elke zorginstelling kan de gesprekshulp gratis aanvragen. Ouderenorganisatie ANBO is enthousiast over de nieuwe editie en ondersteunt een voorgenomen subsidieaanvraag, waarmee hopelijk een zo breed mogelijke inzet van de gesprekshulp mogelijk wordt. Woordvoerder Atie Schipaanboord: “ANBO vindt het belangrijk dat kwetsbare patiënten in een vroeg stadium het gesprek met hun huisarts kunnen aangaan over hun laatste levensfase. Hier horen ook afwegingen bij over wel of geen IC-opname. Deze gesprekshulp biedt daarvoor mooie handvatten. Wij hopen dat de gesprekshulp breed verspreid en gebruikt gaat worden.”
De focus in de gesprekshulp ligt op een IC-opname, op beademen en op reanimeren en ook op het eventueel bewust niet kiezen voor deze (be)handelingen. Meinardi: “Het gaat dus primair om ziekenhuiszorg. Maar juist vóórdat de patiënt in het ziekenhuis belandt, is een gesprek hierover misschien wel het meest zinvol. Wij denken dat huisartsen, die een dergelijk gesprek vaak het beste kunnen voeren omdat zij de patiënt langer en beter kennen, veel baat kunnen hebben bij de gesprekshulp. De globale wensen en afspraken met de patiënt kunnen door de huisarts bij een overdracht worden meegegeven en de behandelaar in het ziekenhuis kan teruggrijpen op een eerder gesprek.”
