Dordrecht, Netherlands

DFC-trainer Arpád Weisz tachtig jaar geleden omgebracht in Auschwitz-Birkenau

De Hongaarse oud-trainer Arpád Weisz van de Dordrechtsche Football Club, ofwel DFC, werd tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitse bezetter gedeporteerd naar vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. Hij werd daar exact acht decennia geleden om het leven gebracht.
Trevyn van Houwelingen | 31 januari 2024 16:00 | Aangepast op 31 januari 2024 16:00
Voordat de Hongaarse jood Arpád Weisz in 1938 aan de Merwede neerstreek was hij trainer geweest bij grote Italiaanse clubs als Internazionale en Bologna. Met beide clubs won hij daar ook het landskampioenschap. In Dordrecht ging het Weisz iets minder voor de zon, hij voorkwam degradatie uit de eerste klasse voor de club, maar tot een landkampioenschap kwam het onder zijn leiding nooit. Hij woonde vier jaar lang met zijn vrouw en twee dochters aan het Bethlehemplein in het centrum.
Het elftal van DFC voor de tribune op het voetbalveld aan de Markettenweg, in 1939. Arpád Weisz staat achteraan, de eerste van rechts. Regionaal Archief Dordrecht
Scudetto
In Italië is zijn verhaal een stuk bekender, over de trainer werd onder meer het boek Dallo Scudetto ad Auschwitz (Van de landstitel naar Auschswitz) geschreven. Een scudetto is een schildje in de Italiaanse tricolore groen-wit-rood, dat alleen landskampioenen op hun shirt mogen dragen. In Italië wordt de coach daarom nog altijd een legendarische status toegedicht.

Uit angst voor de Italiaanse dictator Benito Mussolini vluchtte Weisz in 1938 naar Nederland, waar DFC geld had ingezameld onder Dordtse burgers om de succescoach te kunnen aanstellen. Zijn dienstverband bij DFC eindigde voortijdig in 1940, nadat de Duitse bezetter besloot dat Joden bepaalde banen niet meer mochten uitoefenen.

Auschwitz
Twee jaar later, in augustus 1942 werden Weisz en zijn gezin via Westerbork naar Auschwitz-Birkenau gedeporteerd. Zijn gezin, vrouw Ilona (33) en de kinderen Robert (12) en Klara (8), zijn in de gaskamers vermoord. Árpàd zelf moest een werkkamp in, waar hij een jaar later op 47-jarige leeftijd stierf. Na zijn deportatie verdwijnt de naam van Weisz voor ten minste zes decennia uit het collectief geheugen van de Dordtenaar, zoals dat met wel meer Joodse inwoners gebeurde.
De Dordrechtsche Courant van 28 januari 1939 waarin leden van DFC, donateurs en andere sympathisanten worden opgeroepen geld te doneren om Arpád Weisz in dienst te nemen. Regionaal Archief Dordrecht
Herinnering
Pas na de milenniumwisseling kwam er vanuit DFC een actie op gang om de succestrainer van weleer terug te brengen in het collectief geheugen van Dordrecht. In mei 2018 werden bij diens voormalige woning aan het Betlehemplein vier herdenkingssteentjes gelegd. Ook is er een pad in het Weizigtpark naar de trainer vernoemd.

Afgelopen zaterdag werd de bevrijding van Auschwitz-Birkenau op 27 januari 1945 nog door de Joodse gemeenschap van Dordrecht herdacht in het stadhuis. 27 januari is door de Verenigde Naties uitgeroepen tot Holocaust Memorial Day, op die dag wordt wereldwijd stilgestaan bij de gruwelijkheden van de holocaust. In het stadhuis spraken burgemeerster Kolff, holocaust-overlever Bertie Rodrigues van stichting Dordts joods overleg en rabbijn Peter Luijendijk.

Lees meer over:

Arpád Weisz|

Meest gelezen

Papendrechtsebrug (N3) gaat volgend jaar negen maanden lang dicht

Corrado Francke | Jonathan Sekeris | 26 mei 2025 15:52

Lees ook

Deze voetbaltrainer werd vermoord door de nazi's: 'Goed dat we het verhaal nu kennen'

Een informatiebord langs het Árpád Weisz-pad in het Dordtse Weizigtpark vertelt sinds vrijdag het v...

‘Plaats bord met informatie over Arpád Weisz’

In het Weizigtpark is inmiddels een pad vernoemd naar de Joodse trainer, maar dat is volgens het com...