Dordrecht, Netherlands

Dordt brengt na 400 jaar Ode aan de Synode

"De Dordtse Synode zorgde er voor dat ons land, dat in een soort staat van burgeroorlog verkeerde, weer tot rust kwam." Met die woorden duidt historicus Fred van Lieburg de betekenis van het 'congres', dat op 10 november 1618 begon in Dordrecht en vanaf eind deze week in de stad herdacht wordt.
Petra Scheurwater | 6 november 2018 09:59 | Aangepast op 6 november 2018 09:59
Het was méér dan een religieuze vergadering, want kerk en staat waren in die tijd nog flink verweven, zegt hij. "De deelnemers, ook tientallen mensen uit andere Europese landen, werden door Den Haag betaald. Rust in de kerk zou ook rust in het land brengen."

Tijdens de bijna zeven maanden durende Synode werden de Remonstranten – vanwege hun geloofsopvatting als oproerkraaiers beschouwd – uit de kerk verstoten. De leiders van de Remonstranten logeerden in een herberg, waar ze al die tijd feitelijk gevangen zaten.

Gesloopt

Van Lieburg heeft in archieven ontdekt dat die herberg zich bevond achter het pand De Vier Winden, aan de Wijnstraat ter hoogte van de Nieuwbrug. "En hier schuin tegenover, waar nu pand Cronenburgh staat, logeerden twintig Zwitsers."

De Kloveniersdoelen, waar de Synode gehouden werd, zijn in 1857 gesloopt. "Een historische fout van ons stadsbestuur", vindt de Dordtse historicus. "Want het had nu een prachtig museum kunnen zijn, waar je de sfeer van destijds kon opsnuiven."

Schilderij

Op de plek van de Kloveniersdoelen, aan de Doelstraat, staat nu de rechtbank. Aan de achterzijde van het gebouw herinneren slechts een plaquette en een grote zwart-wit kopie van het bekende schilderij van Pouwels Weyts aan de historisch betekenis van deze plek.

"De schilder woonde ook aan de Wijnstraat", weet Van Lieburg. Of hij het doek ook echt gemaakt heeft weet niemand, maar vast staat dat hij het voor 80 euro afleverde bij een opdrachtgever. Het doek hangt nu in het Dordrechts Museum.

Statenbijbel

Ook is altijd aangenomen dat de officiële Nederlandse taal ontstond door het besluit van de Dordtse Synode om de bijbel uit het Hebreeuws te vertalen. "Dat werd de Statenbijbel ja. Maar die was pas 20 jaar later klaar", besluit Van Lieburg.

Ook was de vertaling minder vernieuwend dan gedacht. Grote delen van de nieuwe Bijbel werden soms zelfs bijna letterlijk overgenomen uit een Nederlandse vertaling van een eeuw eerder.

Komende zaterdag, precies 400 jaar na dato, opent Koning Willem-Alexander in Dordrecht 'Ode aan de Synode'. Zeven maanden lang zijn er tal van activiteiten en festiviteiten in de stad.

Meest gelezen

Man steelt pinpas van Dordtse school en pint bij Ajax-winkel

Redactie Streek 56 | Bureau Rijnmond | 10 okt 2025 14:00

Lees ook

Schaken met of zonder bier? Het grote dilemma tijdens dit toernooi

Een schaaktoernooi tijdens een kroegentocht. Het klinkt als een bijzondere combinatie, maar zaterdag...

Maatregelen na brand en explosie Groot-Ammers, mogelijk einde huurcontract

Een bewoner van Groot-Ammers, waar de afgelopen tijd twee explosies waren, moet wellicht het huis ui...

Vertraging op N3 door kapotgereden slagboom, file op A15 na ongeluk

Automobilisten op de N3 richting Papendrecht kwamen maandagmiddag in de file terecht. Door een kapot...

Gemeente plaatst camera bij regenboogzebrapad

De gemeente Papendrecht heeft een camera geplaatst bij het regenboogzebrapad op de Veerweg. Dit gebe...

Motorrijder scheurt met 108 km/u over weg waar je 50 mag

Een motorrijder in Sliedrecht heeft vrijdagavond zijn rijbewijs moeten inleveren. Hij reed met 108 k...

Explosie bij huis in Ridderkerk

Bij een huis in Ridderkerk is zondagochtend vroeg een explosie geweest. Dat gebeurde rond 03.45 uur ...