Dordrecht, Netherlands

Dordt brengt na 400 jaar Ode aan de Synode

"De Dordtse Synode zorgde er voor dat ons land, dat in een soort staat van burgeroorlog verkeerde, weer tot rust kwam." Met die woorden duidt historicus Fred van Lieburg de betekenis van het 'congres', dat op 10 november 1618 begon in Dordrecht en vanaf eind deze week in de stad herdacht wordt.
Petra Scheurwater | 6 november 2018 09:59 | Aangepast op 6 november 2018 09:59
Het was méér dan een religieuze vergadering, want kerk en staat waren in die tijd nog flink verweven, zegt hij. "De deelnemers, ook tientallen mensen uit andere Europese landen, werden door Den Haag betaald. Rust in de kerk zou ook rust in het land brengen."

Tijdens de bijna zeven maanden durende Synode werden de Remonstranten – vanwege hun geloofsopvatting als oproerkraaiers beschouwd – uit de kerk verstoten. De leiders van de Remonstranten logeerden in een herberg, waar ze al die tijd feitelijk gevangen zaten.

Gesloopt

Van Lieburg heeft in archieven ontdekt dat die herberg zich bevond achter het pand De Vier Winden, aan de Wijnstraat ter hoogte van de Nieuwbrug. "En hier schuin tegenover, waar nu pand Cronenburgh staat, logeerden twintig Zwitsers."

De Kloveniersdoelen, waar de Synode gehouden werd, zijn in 1857 gesloopt. "Een historische fout van ons stadsbestuur", vindt de Dordtse historicus. "Want het had nu een prachtig museum kunnen zijn, waar je de sfeer van destijds kon opsnuiven."

Schilderij

Op de plek van de Kloveniersdoelen, aan de Doelstraat, staat nu de rechtbank. Aan de achterzijde van het gebouw herinneren slechts een plaquette en een grote zwart-wit kopie van het bekende schilderij van Pouwels Weyts aan de historisch betekenis van deze plek.

"De schilder woonde ook aan de Wijnstraat", weet Van Lieburg. Of hij het doek ook echt gemaakt heeft weet niemand, maar vast staat dat hij het voor 80 euro afleverde bij een opdrachtgever. Het doek hangt nu in het Dordrechts Museum.

Statenbijbel

Ook is altijd aangenomen dat de officiële Nederlandse taal ontstond door het besluit van de Dordtse Synode om de bijbel uit het Hebreeuws te vertalen. "Dat werd de Statenbijbel ja. Maar die was pas 20 jaar later klaar", besluit Van Lieburg.

Ook was de vertaling minder vernieuwend dan gedacht. Grote delen van de nieuwe Bijbel werden soms zelfs bijna letterlijk overgenomen uit een Nederlandse vertaling van een eeuw eerder.

Komende zaterdag, precies 400 jaar na dato, opent Koning Willem-Alexander in Dordrecht 'Ode aan de Synode'. Zeven maanden lang zijn er tal van activiteiten en festiviteiten in de stad.

Meest gelezen

Auto te water in Stadspolders, vrouw loopt nat pak op

Corrado Francke | 7 jul 2025 10:23

Steekpartij in huis: man gewond, vrouw aangehouden

Corrado Francke | 6 jul 2025 09:33

Lees ook

Veertien meldingen grensoverschrijdend gedrag bondscoach rolstoelbasketbalsters

Veertien personen hebben vorig jaar melding gemaakt van jarenlang (seksueel) grensoverschrijdend ged...

Met speciale intercity naar Tilburgse Kermis, tijdens Roze Maandag rijdt er eentje

Plannen om op 21 juli naar de Tilburgse Kermis te gaan? Misschien kun je dan wel met het nieuwste tr...

Minder Sprinters van en naar Dordrecht door gestremde trein op HSL

Door een brandmelding in een trein op de hogesnelheidslijn bij 's-Gravendeel, rijden er donderdag oo...

Motor en auto botsen bij Kiltunnel

Een auto en motor zijn donderdagochtend met elkaar in botsing gekomen bij de Kiltunnel richting Dord...

Wordt het Onderwijsmuseum nog gered? Motie moet wethouder helpen in Den Haag

Is het behoud van het Nationaal Onderwijsmuseum een verloren zaak of toch niet? Het kabinet leek de ...

Mis niets van de jubileumeditie van Big Rivers, volg alles via RTV Dordrecht

Het grootste festival van onze streek viert het 25-jarig jubileum en natuurlijk besteedt RTV Dordrec...