Dordrecht, Netherlands

Joop van Helden overleden: een leven in het teken van de Tweede Wereldoorlog

Tijdens Dodenherdenking stond hij jarenlang als erewacht op het Sumatraplein. Dat deed hij naar eigen zeggen voor zijn kameraden, maar ook speciaal voor zijn schoolvriendje Robert Weisz, de zoon van de bekende Dordtse voetbaltrainer Árpád Weisz. De Joodse familie overleefde de Tweede wereldoorlog niet. Nu is ook Van Helden er niet meer. Hij is 94 jaar geworden.
Marjolein Vos | 22 december 2023 10:00 | Aangepast op 22 december 2023 10:00
Op jonge leeftijd maakte Van Helden zelf de verschrikkingen van de oorlog mee. Die oorlog zou verweven raken met zijn verdere leven. Hij zag het als zijn taak om de verhalen uit die tijd te vertellen. Dat deed hij onder meer in 'zijn' Museum 40-45 waar hij zo'n 40 jaar bijna dagelijks te vinden was en vele schoolkinderen rondleidde.

“Joop was de enige die alles van de collectie wist, en daar bij elk stuk een verhaal bij had”, vertelt Ed Vermeulen, voorzitter van Museum 40-45. “Wij hadden vrij vaak als we iets niet wisten, vraag het even aan Joop, vertelt Vermeulen. Bijna 4 jaar geleden is er een reorganisatie in het museum geweest waarbij het complete museum op de schop moest. Elk stuk is beoordeeld, hierbij was bij elk stuk de route langs Joop. Gezien zijn verhalen waren we wel even bezig om elk stuk op museale waarde in te schatten.”
Erewacht
Zijn andere missie was de jaarlijkse Dodenherdenking op het Sumatraplein. 42 jaar lang stond hij op 4 mei naast het kruis als erewacht. Tot zijn gezondheid het een paar jaar geleden niet meer toeliet. Maar hij probeerde nog wel altijd aanwezig te zijn, al was het zittend op een stoel.
Herinneringen aan de oorlog
75 jaar na de bevrijding interviewden wij Joop van Helden voor de tv-serie '75 jaar vrijheid' waarin stadsgenoten die de oorlog zelf hadden meegemaakt hun verhaal deden. Bij Van Helden ging dat voor over zijn Joodse vriendje Robert Weisz. Hij sprong voor hem op de bres toen die getreiterd werd door een klasgenoot.
Van Helden vertelde over de ruzie die daarop volgde op het schoolplein. “Met een NSB-jong, omdat hij mijn vriendje aan het plagen was. Omdat hij een ster op had. Maar die NSB-er was tegen het Jodendom,” vertelt Van Helden.. “Nou, ieder mens is hetzelfde. Al ben je groen, pimpelpaars, blauw, dat maakt me niet uit. Want je bent allemaal mens.” Hij kan zich er nog boos om maken. De confrontatie blijft niet zonder gevolgen. “Ik heb toen zijn gezicht in elkaar geslagen. Maar de andere dag kwamen ze met 20 man terug.” Van Helden vlucht en durft maandenlang niet naar huis, uit angst dat de NSB-ers hem en zijn familie opzoeken.

Bekijk hier de aflevering waarin Van Helden zijn verhaal doet over de ruzie. De andere afleveringen van de serie zijn te vinden op ons YouTube-kanaal.

Meest gelezen

'Schokkend, onverwacht en teleurstellend', onbegrip over bezuinigingsvoorstel

Redactie Streek 56 | Tristan Kans | Roxane Kroon | 7 feb 2025 17:06

Snackbar Verhage Dordrecht wint prijs voor beste frikandel van Nederland

Redactie Streek 56 | Jasmijn Thomassen | 5 feb 2025 17:14

Lees ook

FC Dordrecht wint in Helmond door vroege goal Slory en uitblinker Biai

FC Dordrecht heeft zaterdag met de hakken over de sloot gewonnen bij Helmond Sport: 0-1. Al na minde...

Auto op z'n kop in de sloot, bestuurder had te veel gedronken

Een bestuurder is vrijdagavond met zijn auto in een sloot beland bij Sliedrecht. De man had volgens ...

Alle Playmobilfans verzamelen: grote beurs in Sliedrecht

Twee dagen lang is Sliedrecht dit weekend toneel van de grootste beurs op Playmobil-gebied van ons l...

'Schokkend, onverwacht en teleurstellend', onbegrip over bezuinigingsvoorstel

Dat er klappen gaan vallen, dat was al wel bekend. Maar nu er een lijst is opgesteld met plekken waa...

Deze week gaat Ad op pad met Juno Rissema

In de nieuwste aflevering van Op Pad Met Ad gaat presentator Ad van den Herik in gesprek met Juno Ri...

Overvaller hoort 4 jaar cel tegen zich eisen

Het Openbaar Ministerie heeft 4 jaar cel geëist tegen een 26-jarige man uit Papendrecht. Hij zou ver...