Dordrecht, Netherlands

Vergeten Dordtse verzetsheld Koopman krijgt eigen pad op Essenhof

Anne Willem Arie Koopman (1911-1944) Foto: Archief
Hij moest zijn verzet tegen de Duitsers in 1944 op de Waalsdorpervlakte met de dood bekopen. En hoewel zijn naam sindsdien ieder jaar bij de herdenking van de gevallenen van de Tweede Wereldoorlog in Dordrecht werd genoemd, is het verhaal van Anne Willem Arie Koopman (1911-1944) niet zo bekend. Daar moet verandering in komen, nu de gemeente heeft besloten dat hij een eigen straatnaam krijgt.
Marjolein Vos | 13 maart 2024 10:27 | Aangepast op 13 maart 2024 10:27
Het is bijzonder, maar zeer terecht dat Koopman op deze manier herdacht wordt, legt journalist en geschiedeniskenner Hans Berrevoets uit. “Voor het eerst krijgt in Dordrecht een voorman uit het communistisch verzet in de Tweede Wereldoorlog een straatnaam. Op de begraafplaats de Essenhof gaat een pad de naam van Koopman dragen. Dat is vlakbij het eregraf waarin hij na de bevrijding - in januari 1947 - werd herbegraven. Hij kreeg eerder postuum het verzetsherdenkingskruis.”

Verzetsgroep De Waarheid
Met het toekennen van een straatnaam benadrukt de gemeente het belang van het communistisch verzet, dat in de Tweede Wereldoorlog in Dordrecht een belangrijke rol speelde, meent Berrevoets. “Anne Koopman werd in archiefstukken omschreven als een gewone kantoorbediende in het vooroorlogse Dordrecht, die opgroeide in de rood arbeidersgezin. Hij besloot aan het begon van de oorlog zijn talenten in te zetten in de strijd voor gerechtigheid. Koopman was betrokken bij de verzetsgroep De Waarheid , die meer deed dan illegale bladen uitgeven als antwoord op de propaganda van de vijand.De illegale krant speelde tevens een centrale rol bij het oproep tot de grote staking in de Drechtstreek op 30 april 1943. Verder was de vader van twee kinderen betrokken bij ondergrondse acties.”

Verraden
Wat lange tijd bij veel mensen niet bekend was, is dat Koopman 10 november 1944 verraden werd door Kees Bitter uit Sliedrecht. Als leider van de knokploeg Rotterdam Zuid ging hij met de vijand meewerken. Volgens een verhaal van de NOS in 2015 maakte Bitter veel slachtoffers in Rotterdam en Den Haag. Maar dus ook in de Drechtsteden. Naast Koopman werd ook Dordtenaar Emanuel Hamburger door hem verlinkt aan de Duitsers.

Drie dagen nadat hij verraden was, werd Koopman al gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte nabij Den Haag. Een andere Dordtenaar, Leendert Keesmaat, werd op die vlakte op 13 maart 1941 doodgeschoten. Hij werd na de oorlog ook herbegraven in een eregraf op de begraafplaats. Zijn naam werd in mei 2023 verbonden aan een pad dat naar de eregraven loopt.

Ook met Bitter liep het overigens niet goed af. Eind december 1944 pakte het verzet hem in Sliedrecht bij zijn ouders op. Hij werd op 5 januari 1945 geliquideerd.

Museum 40-45
Nu Koopman een eigen straatnaam krijgt, hoopt Museum 40-45 meer over het leven van hem te weten te komen. Misschien zijn er nog wel nabestaanden die meer over hem kunnen vertellen, hoopt voorzitter Ed Vermeulen. Hij roept iedereen die meer informatie heeft zich dan ook op te melden bij het museum.

Wanneer de naam van Koopman officieel bij het pad zal verschijnen, is nog niet bekend.
Het graf van Koopman op de Essenhof Foto: Hans Berrevoets

Lees ook

Wat doet deze kei op de begraafplaats?

De hunebedkei is verhuisd. De Drentse kei, die in 1955 geschonken werd aan Dordrecht, moest plaatsma...

Primeur voor Kunstkerk: Hella de Jonge toont voor het eerst haar schilderijen

Eigenlijk had ze voor zichzelf besloten nooit meer te exposeren. Daardoor is het extra bijzonder dat...

Leerlingen stappen in tijdmachine: levensechte geschiedenisles

Geen saaie les in het lokaal, maar een interactieve en levensechte geschiedenisles in de buitenlucht...

Theater na de Dam speelt zich dit jaar af in de Biesbosch

Hoewel het nog even duurt voor het mei is, wordt er achter de schermen al hard gewerkt aan een nieu...

Nieuwe tentoonstelling ‘De Dordtse Affaire’ geopend in Museum 1940-1945

De indeling van het museum moest er flink voor op de schop, maar Museum 1940-1945 is een tentoonstel...

'Gevolgen van de holocaust generaties lang voelbaar'

Het is druk in het Stadhuis deze zaterdagavond. Veel mensen zijn bij elkaar gekomen om stil te staan...