Petra's vader kwam om in Nederlands-Indië: 'Hij liet zijn leven voor vrijheid en veiligheid’

In voormalig Nederlands-Indië werd gevochten tegen Japan, dat het land had bezet als bondgenoot van Duitsland. Sliedrecht sluit zich dit jaar aan bij de vele steden waar deze oorlogsslachtoffers op 15 augustus worden herdacht. 

Na de bevrijding van Nederland op 5 mei 1945, moesten Petra en haar gezin nog maanden wachten op informatie over het lot van haar vader. “Dan moet je indenken dat je zit te wachten op nieuws. Is hij gered, heeft hij het overleefd?”

Op 26 januari 1946, drie maanden na de bevrijding van Nederlands-Indië, kreeg de familie van Jan Huisman eindelijk te horen hoe het met hem was afgelopen. Hij, net als 900 andere Nederlandse soldaten, overleed tijdens de befaamde slag op de Javazee in februari 1942. Hij stierf op 32-jarige leeftijd, als majoor. 

De familie Huisman was hier al bang voor, maar had toch hoop gehouden. “Mijn opa, de vader van mijn vader, bleef altijd zeggen dat er toch schepen waren ontkomen naar Australië." De slag op de Javazee was destijds groot nieuws in Nederland. Veel gezinnen wachtten op antwoorden. Zowel Dordrecht als Sliedrecht hebben een Karel Doormanstraat, genoemd naar de bevelhebber van de Nederlandse vloot. 

Vertrek  

Jan was voordat de Tweede Wereldoorlog uitbrak al twee keer eerder in Nederlands-Indië geweest. “Toendertijd moest je drie keer geweest zijn om pensioen te krijgen van het leger. Mijn vader dacht dat het beter was om te gaan ‘nu de kinderen nog jong zijn’. Ik was vijf jaar oud toen hij vertrok”, vertelt Petra. Tot en met 1940 wisselden Jan en zijn gezin brieven uit. Daarna kon de familie alleen maar gissen. 

Tijdens die oorlog haalde de moeder van Petra onderduikers in huis. “Mijn moeder zei altijd, ik zou ook blij zijn als ze ergens Jan beschermen.”

Petra herinnert zich haar vader nog goed, ondanks haar jonge leeftijd toen hij wegging. “Hij was een lieve papa, maar kon ook streng zijn. Maar aan de hand van mijn vader durfde ik alles.” Ze weet nog hoe het was toen ze afscheid moesten nemen. “De hele familie kwam, we hebben nog aan de keukentafel zitten eten. Aan het eind las mijn vader Psalm 121 voor als afscheid. We gingen met z’n allen naar Rotterdam om hem uit te zwaaien."

Petra betreurde het vaak dat de familie zo weinig wist over de laatste paar jaren van het leven van haar vader. “Het grote wonder gebeurde bij een 15 augustus-herdenking in een andere stad, in 2020”, vertelt Petra. Een dominee vertelde haar daar het verhaal van een soldaat, inmiddels 90, die de slag op de Javazee had overleefd. 

“Toen hem werd gevraagd hoe hij het had volgehouden, vertelde hij dat ‘majoor Huisman’ vlak voordat het schip zonk de bemanning bij elkaar had geroepen en Psalm 91 had gelezen. En dat die actie de man heel veel kracht had gegeven.”

Voor Petra, die veel steun haalt uit haar geloof en niet wist dat zij dat in die mate met haar vader gemeen had, gaf dit veel blijdschap. “Dat mijn vader als jonge knul op dat moeilijke moment de Bijbel las voor steun, dat heeft me zoveel gegeven.”

Petra is blij dat verhalen zoals die van haar vader nu ook in Sliedrecht herdacht worden. “Ik denk dat die verhalen waardevol zijn, en waardevol blijven.” 

Bekijk via ons YouTube-kanaal een reportage over de eerste Indiëherdenking in Sliedrecht en het verhaal van Petra: