Re-integratie-traject houdt Dordtse jongeren uit criminele circuit

Het gaat om een functie die tot voor kort nog helemaal niet bestond, verbonden aan een experiment van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het doel was om onder andere de criminaliteit in de stad terug te dringen en volgens burgemeester Wouter Kolff is dat aardig gelukt. Voor het traject ging 50 procent van de jongeren terug de criminele wereld in. Door de komst van re-integratie officier Bart Reedijk, is het nu net iets meer dan 20 procent. Kolff: "Ik ben blij dat het in drie jaar tijd stevig is teruggebracht. We hebben hier tientallen jongeren mee geholpen en tegelijkertijd de samenleving beschermd tegen criminaliteit."

We spraken voor het verhaal met een jonge ex-gedetineerde. Hij legt uit hoe hij in de gevangenis is beland. Benieuwd naar zijn verhaal? Bekijk het hier:

"Ik werk met jongeren die uit de detentie komen en moeten re-integreren in de samenleving", legt re-integratie officier Reedijk uit. "Het gaat vooral om jongeren tussen de 18 en 27 jaar én jongeren die zich schuldig hebben gemaakt aan zwaardere delicten die veel impact hebben op de maatschappij."

De jongeren hebben iemand nodig die hun aanspreekpunt kan zijn en ze kan begeleiden in alles wat ze nodig hebben. Reedijk legt uit dat door hem deuren van instantie opengaan die anders dicht bleven. "Als je voor mensen een baan, opleiding of woning wilt regelen, of een combinatie daarvan, is iedereen bezig met zijn eigen stukje. De kracht van mijn rol is dat die daar als een satéprikker doorheen gaat." Of zoals hij het zelf ook wel zegt: "Niet werken volgens de bedoeling, maar gewoon doen wat nodig is." Op deze manier zorgt hij ervoor dat de jongeren weer een toekomstperspectief krijgen.

Dat is nodig, omdat veel van de jonge ex-gedetineerde uit complexe situaties komen. "Hoewel schulden vaak één van de redenen zijn dat ze in de gevangenis komen, ligt er aan ten grondslag dat er een gebrek is aan een toekomstperspectief", vertelt Reedijk. "Zo is er soms geen goed sociaal netwerk of de jongeren krijgen hun hele leven te horen dat ze niks waard zijn. Criminaliteit is dan een middel om gezien te worden en status te vergaren."

Daar kan Jan (dit is niet zijn echte naam) over meepraten. Zijn thuis situatie was van jongs af aan niet gemakkelijk en vanaf zijn 18e stond hij er alleen voor. "Op een gegeven moment heb je geld nodig en toen leek de enige optie om bij een huis in te breken. Maar dat was natuurlijk niet goed", vertelt hij.

Hoewel Reedijk hem overal bij helpt en een directe aanpak heeft, besefte Jan in de gevangenis dat hij niet meer terug wilde naar de criminele wereld. "Je ziet in de gevangenis veel volwassen mannen die hun kinderen niet mogen spreken of geen geld hebben om daar boodschappen te halen. Dan denk je toch bij jezelf: dat wil ik niet." Jan denk dat hij zonder Reedijk veel minder ver was gekomen. "Wat hij voor mij in drie dagen regelt, zou mij misschien twee maanden de tijd kosten."

Jan is trots dat het nu goed met hem gaat. Hij volgt een opleiding en mag dit weekend beginnen met een nieuwe baan in de horeca. "Ik mag dan iedereen met een glimlach aanspreken", vertelt hij blij. Jan heeft dan ook een tip voor andere jongeren. "Zorg dat je de mensen om je heen niet pijn doet en als je niemand om je heen hebt; denk aan je toekomst. Het is allemaal leuk en aardig, maar later ga je er niet veel mee bereiken."

Voor het succes maakt het volgens de burgemeester uit wie de rol van de rio vervult. "Je moet goed in staat zijn om bij deze moeilijke doelgroep zowel de harde als de zachte hand te kunnen hanteren. En je hebt doorzettingsmacht nodig in het ­contact met alle organisaties waar je mee te maken hebt." En dat kan hij ook zeggen, omdat ik hem bestuurlijk gezien afdek, de rio valt direct onder mij. Daardoor gaan deuren open van instanties die soms dicht blijven.

Vanwege het succes is het project verlengd. In Dordrecht krijgt Bart extra collega's en ook in andere delen van het land komen er officieren om de jonge ex-gedetineerde verder te helpen.