Silvia uit Dordrecht vouwt het menu van Restaurant Post open en pakt haar telefoon. “Deze kaart heeft duidelijke, donkere letters op een lichte achtergrond. Geen tierlantijntjes of krullende letters”, zegt ze tevreden. Hier kan ze wat mee.
Ze maakt een foto van de menukaart en een app op haar iPhone leest vervolgens de namen van de drankjes én de bijbehorende prijzen voor. Voor Silvia is deze kaart een uitkomst. Die geeft haar als slechtziende een gevoel van zelfstandigheid. Ze kan zelf bestellen, zonder de hulp van anderen.
Restaurant Post is een voorbeeld van hoe je mindervaliden welkom heet, oordeelt de werkgroep Dordt Inclusief. Die bestaat uit mensen die slecht ter been zijn, doof, blind of slechtziend zijn of autisme hebben. Als ervaringsdeskundigen gingen ze tientallen horecagelegenheden in Dordrecht af om te onderzoeken hoe het zit met de praktische toegankelijkheid en de hoeveelheid prikkels. De uitkomsten waren zeker niet allemaal positief. Maar Post krijgt vandaag als winnaar een pluim van wethouder Chris van Benschop.
'Deze entree voor ons wel toegankelijk'
Maar bij Post – tot 2015 een echt postkantoor – is de toegankelijkheid dus dik in orde. Shauny Schippers is zojuist moeiteloos binnen gereden in hun rolstoel (Shauny identificeert zich niet als man of vrouw, red.) en dat is niet vanzelfsprekend, zegt hen. “Deze helling naar de ingang is perfect en heeft een goede hoek. Deze entree is voor ons voor een keertje wel toegankelijk. Het is goed zelfstandig te rollen. Heel erg fijn dat ze daar over hebben nagedacht." Ook met een grotere scootmobiel is Post goed bereikbaar, zo blijkt.
Als Post de oorkonde in ontvangst heeft genomen, laat Shauny het gehandicaptentoilet zien. “De wasbak is op de juiste hoogte. Het is makkelijk om binnen te komen en de deur is niet zwaar. Dat is erg fijn. Er zijn hendels om je te verplaatsen. Eigenlijk is dit een heel goed toilet, dit klopt helemaal”, zegt Shauny.
Wethouder Van Benschop beschrijft het Dordrecht van haar dromen: “Zonder barrières en zonder drempels. Voor iedereen, of je nu in een rolstoel zit of slechthorend bent of slecht ziet. Zo zou het moeten zijn. Dat is niet altijd mogelijk, maar laten we wel streven naar het hoogst haalbare.” In Post is de situatie in ieder geval geen toeval, zegt Jochem Nekkers van het restaurant. “Dit is bewust beleid geweest, al sinds acht jaar. Ik vind: als het pand de mogelijkheden heeft, moet je het doen.”
Duw in haar rug
Dat is allemaal mooi, maar onderweg naar een andere winnaar, restaurant De Klander Muelen, blijkt er toch nog wel het nodige te verbeteren voor een geslaagd dagje uit voor mindervaliden. We manoeuvreren met meerdere rolstoelen, scootmobiels en fietsen met een aanpassing over smalle stoepjes, stoepen die vol staan met fietsen en asociaal geparkeerde auto's. Op de strook voor ook blinden en slechtzienden staat in het midden een reclamebord. Je zal er maar tegenaan knallen.
En dan gebeurt er iets vervelends. De slechtziende Silvia staat zich even te oriënteren waar ze precies is en krijgt een duw in haar rug van een ongeduldige oudere dame. Je gelooft je ogen bijna niet, maar het gebeurt echt.
Agressie is geen uitzondering, zegt BIanca van Lingen-Stolk van Dordt Inclusief. Ze maakt gebruik van een aangepaste fiets. “Soms wordt mijn loopstok letterlijk onder me vandaag geschopt. Mensen blokkeren met hun auto de hele stoep. Dat is best aso, kinderwagens kunnen er dan ook niet langs. Maar als je er wat van zegt, krijg je woorden te horen die ik van m'n moeder niet mag zeggen. K-dit en k-dat. Ik ben vaak genoeg uitgescholden voor een vrouw die betaald krijgt voor bepaalde werkzaamheden.”
We lopen richting het Statenplein. De twee invalidenparkeerplaatsen daar zien er op het oog ruim uit. Maar Lisette van Genderen van de Adviesraad WMO en Jeugd ziet vooral een hoge afstap naar de straat toe. “Als je vanuit je auto zo diep je rolstoel moet zetten, klap je er gewoon vanaf. Het is goedbedoeld, maar zeker op drukke marktdagen is het hier niet te doen. Dan is er te weinig ruimte met alle fietsen om goed te parkeren en wordt het gewoon gevaarlijk. Het zou mooi zijn als ze in dit soort gevallen wat vaker ervaringsdeskundigen erbij zouden betrekken.”
'Wij zijn niet toegankelijk'
Niet alle ondernemers komen er goed vanaf in het onderzoek dat is gedaan op verzoek van de Adviesraad. Het dieptepunt is een restaurant in de binnenstad van Dordrecht dat al tientallen jaren bestaat. “Daar lieten ze ons niet binnen”, zegt Shauny Schippers. “Dat is vreemd, want wij hebben net zoveel rechten als ieder ander mens. Ze zeiden: Sorry, wij zijn niet toegankelijk."
"Sommige locaties willen meedenken, maar anderen willen dat echt niet. Het is voor iemand met een beperking af en toe echt heel frustrerend als je gewoon even wat wil gaan drinken met vrienden of familie. Het zou zo niet moeten zijn, maar zo is het wel.”
Toch wil de groep deze rondgang positief eindigen. Om te beginnen is hen zeker niet 'zielig', zegt Schippers. “voor mijn energie en mijn gewrichten maak ik vaak gebruik van een rolstoel. Daar heb ik vrede mee. Het geeft mij meer ruimte om dingen te doen en die gaan ook steeds makkelijker. Rolstoelen hoeven niet per se een negatief ding te zijn. Het is een hulpmiddel en het helpt ook. Ik ben niet zielig en wij zijn niet zielig. Met een beetje meedenken is er vaak heel veel mogelijk.”
Dat meedenken doet Restaurant Klander Muelen, dat de aanmoedigingsprijs krijgt. Praktisch is het nog niet perfect, maar het personeel is heel behulpzaam, oordeelt de jury. Het restaurant zit waarschijnlijk ook tegen de grenzen van wat er mogelijk is in een oud pand. “Het gebouw is nog niet helemaal aangepast, maar desondanks doen jullie alles wat jullie kunnen. Zo kunnen mensen met een beperking toch op bezoek komen.” Als Lisette van Genderen van de Adviesraad die woorden heeft uitgesproken, klinkt er een klaterend applaus.
