Dordrecht, Netherlands

Belang bij stilstaan moord gebroeders De Witt: ‘De chaos die er toen was zie je nu terugkeren'

Herdenking 2025 Streekomroep56
“Mogen ze ons blijven inspireren om aan een eerlijke samenleving te bouwen”, spreekt burgemeester Nanning Mol zijn nieuwe burgers op woensdagavond toe. Hij wijst naar het standbeeld van Johan en Cornelis de Witt. De broers werden op deze dag, 353 jaar geleden, om politieke redenen vermoord door een woedende menigte.
Redactie Streek 56 | Roxane Kroon | 21 augustus 2025 13:05 | Aangepast op 21 augustus 2025 13:05
Tientallen mensen verzamelen zich bij het standbleeld op de Visbrug voor deze negende editie van de herdenking in Dordrecht. “Het is een herdenking, maar het blijft niet in de geschiedenis”, merkt een omstander op. 

Dat sentiment klinkt ook terug in de toespraken die bij de herdenking worden gehouden. Historicus Remy Balistreri neemt het publiek terug naar het rampjaar van 1672. “Het volk was redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos. Het was een tijd van wantrouwen en paniek.” Volgens Balistreri is stilstaan bij die tijd belangrijker dan ooit: “Die gevoelens en politieke onrust, waar herkennen we dat van?” 

De burgemeester maakt dezelfde vergelijking. "Wij zijn hier niet alleen om het leven van deze broers te eren, maar om vanuit hun leven te kijken naar onze eigen tijd. Het is opnieuw een tijd van maatschappelijke spanning en verdeeldheid.” 

Moord op de gebroeders De Witt 
De moord van de gebroeders de Witt besluit een periode van 17 maanden die achteraf het rampjaar werd genoemd. De dreiging van buitenlandse koningen lag aan alle kanten van de jonge Republiek. De Hollandse oorlog begon en het land raakte in crisis. Rechtbanken, scholen, banken en winkels werden gesloten. De hiervoor opbloeiende schilderkunst droogde op, kunstenaars gingen bijna allemaal failliet. 

De angst van het volk keerde zich, vermoedelijk onder invloed van de Oranjefamilie, tot regent Johan de Witt. “Hij en zijn broer kregen de schuld in een zoektocht naar een zondebok”, vertelt Balistreri. 

De moord van de gebroeders De Witt vond plaats in Den Haag, waar Johan en Cornelis op brute wijze werden aangevallen door een woendende menigte. Toch is het volgens Ben Corino, initiatiefnemer van de jaarlijke herdenking, belangrijk om hier in Dordrecht bij stil te staan. “Het waren geboren en getogen Dordtenaren die zo veel voor het land hebben gedaan. Ze moeten herkenbaar in de stad zijn en mensen moeten hun verhaal kennen."

Corino begon de jaarlijkse herdenking negen jaar geleden. Ook hij benadrukt dat het verhaal van de gebroeders De Witt steeds relevanter gaat voelen. ”De chaos die er toen was zie je nu terugkeren. In de wereldpolitiek zie je dezelfde roerige tijden.” 
Johan (zittend) en Cornelis (staand) de Witt Streekomroep56
Inhoud en spontaniteit 
Toch geeft Corino aan dat hij blij is om te zien dat de herdenking niet alleen een zware aangelegenheid is. “De inhoud moet er zijn, maar mensen moeten het ook prettig vinden om de herdenking bij te wonen, het moet wat spontaan zijn.” De herdenking wordt afgeloten met muziek en veel mensen in het publiek praten na afloopt nog na, of verdwijnen naar één van de vele omliggende terrassen.

En de luchtigheid, die is er ook. Want tijdens gesprekken na afloop raast de bekende vraag door het publiek: wie is nou Cornelis en wie is Johan, in het standbeeld? “De zittende is Johan, maar in de nacht wisselen ze, want dan is Cornelis moe van de hele dag staan”, besluit een bezoeker van de herdenking. 

Kijk hieronder onze reportage over de herdenking 2025:

Lees meer over:

Herdenking|Johan de Witt|

Meest gelezen

Lees ook

Petra's vader kwam om in Nederlands-Indië: 'Hij liet zijn leven voor vrijheid en veiligheid’

Sliedrecht hield dit jaar op 15 augustus voor het eerst een herdenking voor de slachtoffers in voorm...

Sliedrecht herdenkt ‘vergeten groep oorlogsslachtoffers’

Sliedrecht houdt deze 15 augustus voor de eerste keer een herdenking voor het einde van de Tweede We...

Papendrechtse kinderen herdenken oorlog: witte rozen, verhalen en twee minuten stilte

Leerlingen van twee basisschoolklassen uit Papendrecht hebben woensdag de Tweede Wereldoorlog herdac...

Anna kon niet meer praten en bewegen, maar bleef tot haar dood altijd positief

In Dordrecht is eind deze week een bijzonder concert. Middelpunt is Anna de Bruin, die door een onge...

Tientallen mensen trotseren hevige regenbuien voor herdenking gebroeders De Witt

De moord op de Dordtse broers De Witt is dinsdagavond herdacht door tientallen aanwezigen op de Visb...

Jonge zangeres en historisch besef tijdens herdenking moord gebroeders De Witt

Schijnbaar achteloos lopen er jaarlijks talloze personen voor het standbeeld van de broers De Witt o...