Getijdengebied, eilanden en vier bruggen: Zo komt de nieuwe Hel- en Zuilespolder eruit te zien

De Hel- en Zuilespolder is momenteel een groen polderlandschap waar vijfenzeventig scharrelkoeien en de laatste Dordtse schaapskudde rustig staan te grazen. Geflankeerd door fiets- en wandelpaden is het een populair recreatiegebied voor Dordtenaren en bezoekers van de Hollandse Biesbosch. Vanwege Europese richtlijnen voor waterkwaliteit komt daar echter verandering in.

Voor 2027 moet de Nederlandse wateren voldoen aan bepaalde richtlijnen, in het geval van de Merwede gaat dat vooral om ruimte voor vissen en zoetwaterplanten. Johan de Bijl, als ecologisch adviseur bij Rijkswaterstaat betrokken, legt uit hoe men in Nederland te werk gaat om aan de uit Brussel opgelegde doelen te voldoen. "We kijken per rivier wat er te verbeteren valt. In het geval van de Merwede is er weinig meer over van de originele uiterwaarden en geultjes rondom de rivier. Juist zo'n zoetwater-getijdengebied moeten we terugbrengen."

Voor bepaalde vissoorten en planten is een getijdengebied essentieel om zich voort te planten. "Die doen dat nu in de drukke vaarwegen van onze rivieren, maar die zijn daar niet voor bedoeld." besluit de Bijl. Dus heeft Rijkswaterstaat het gebied van de Hel- en Zuilespolder, wat zo'n 85 hectare omvat, uitgekozen om te gaan fungeren als kraamkamer voor zeldzame vis- en plantsoorten.

De nieuwe polder zal veranderen in een soort moeraslandschap, waarbij verschillende kreken en geulen het rivierwater vanuit de Merwede door het gebied zullen verplaatsen. Aan de zuidzijde van de polder stroomt het water daarna weer het Moldiep in. Over het gebied verspreid komen eilanden waar planten en rietsoorten kunnen gedijen. Vier bruggen moeten de verschillende wandel- en fietspaden over deze waterwegen met elkaar verbinden.

Voor koeienboer Douwe van Chastelet heeft de beslissing grote gevolgen. Hij is vierde generatie boer en eigenaar van 75 koeien van het ras Blonde d'Aquitaine. Koeien zijn al 100 jaar deel van de bedrijfsvoering en lopen al meer dan veertig jaar vrij rond in de Hel- en Zuilespolder. "Het lijkt er nu op dat we moeten stoppen met de koeien binnen het bedrijf." vertelt een zichtbaar balende van Chastelet.

Over een tegemoetkoming of alternatieve locatie heeft hij van het ministerie nog niets gehoord. Wel spreekt hij lovend over de Dordtse gemeenteraad: "de band met de raad is goed, we waarderen het dat ze zich zo voor het behoud van de polder hebben ingezet." Die inzet bestond onder meer uit een brandbrief die door bijna de gehele raad ondertekend werd.

Met de brandbrief en klachten van omwonenden konden er wel concessies worden afgedwongen bij de originele plannen van het ministerie. Zo blijven de fiets- en wandelpaden behouden en kan ook de Bed and Breakfast in de polder blijven bestaan.

Op dit moment is Rijkswaterstaat bezig met de zoektocht naar een uitvoerder die het gebied wil gaan omvormen. Als alles volgens plan verloopt kan dan in 2026 begonnen worden met de werkzaamheden. Of er echter nog veel recreanten en bezoekers naar het gebied komen als dat vol staat met graafmachines is nog maar de vraag.

Bekijk hieronder een reportage over de plannen voor de Hel- en Zuilespolder.