Op deze school duurt de dag veel langer, maar zijn de kinderen minder moe: 'Ik heb net drie kwartier gedanst'

“Hij ging koken en ik ging dansen”, zegt Sophie, zittend op de grond in de gymzaal. Samen met haar klasgenootje Milan vertelt het 7-jarige meisje wat ze die ochtend hebben gedaan. Het is lunchtijd, maar de twee kinderen hebben hun boterham laten liggen in het restaurant van de school om iets te vertellen over de zogeheten ‘doe-blokken’.

In de klas zitten Sophie en de eveneens 7-jarige Milan naast elkaar, maar tijdens het doe-blok deze ochtend deden ze allebei iets anders. “Ik ging met m’n billen schudden tijdens het dansen, dat wilde ik graag en vond ik leuk om te doen”, vertelt Sophie enthousiast.

Milan is groot fan van de kookstudio. “Ik heb vanochtend wraps gemaakt. Daarvoor moest ik een ui snijden.” Moest hij daarvan huilen? “Ja, hahaha. Ik vind de doe-blokken leuk, omdat ik met m’n vrienden kan spelen. Ik heb ook al pizza en frietjes leren maken.” Sophie onderbreekt haar klasgenoot: “Ik kan kok worden, want ik maak soms ook eten voor mijn ouders als avondeten.”

De Rijke Schooldagen op de Dordtse school zijn bedoeld om het kind weer centraal te stellen, zegt directeur Lilian Pol. “Ons werk bestaat uit het ontwikkelen van een kind. En een kind leert door denken én doen.” Ook het continurooster is volgens haar een ontwikkeling die niet per se goed voor het kind is. Met zo’n rooster blijven leerlingen tussen de middag op school.

“Het is bedacht voor de ouders die de hele dag aan het werk zijn, waardoor kinderen niet meer thuis lunchen. Het is niet zozeer bedacht voor de kinderen die, net als wij, af en toe behoefte hebben aan een break.” En dan met een vleugje cynisme: “Kinderen lijken best op mensen. Terug naar het oude systeem kan niet, dus zijn we gaan kijken naar een andere manier waarin we weer iets doen voor de kinderen.”

De Rijke Schooldagen op dinsdag en donderdag duren extra lang, tot 17:00 uur. Maar tussendoor hebben de kinderen wel pauzes van de reguliere les in de vorm van twee doe-blokken en een centraal eetmoment. Tijdens die doe-blokken gaan pedagogisch medewerkers in kleinere groepen proefjes doen in het laboratorium of leren kinderen hoe ze een winkel moeten runnen.

Een van de meest opmerkelijke gevolgen is dat kinderen aan het eind van die lange schooldagen juist energieker zijn dan op reguliere schooldagen. “Ik krijg van ouders te horen dat hun kinderen op maandag om half drie vermoeider zijn dan op dinsdag om vijf uur. Dat komt doordat ze dan niet de hele dag op hun stoel hebben hoeven zitten met volle bak focus”, zegt Lilian.

De kinderen zelf weten er alles van. “Gisteren (tijdens een reguliere schooldag, red.) was het wel saai en moesten we veel doen. Ook moet je tijdens de les stil zijn en kapot veel werken”, zegt Sophie. Ook al is het “leuk” om op de korte dagen eerder thuis te zijn, op de Rijke Schooldagen “zijn de spelletjes nóg leuker”, vertelt Milan.

Dat twee schooldagen per week langer duren is zo’n 2,5 jaar geleden voortgekomen uit een samenwerking met de buitenschoolse opvang (bso). Sindsdien wordt het concept stapsgewijs uitgerold over de hele school. In de hogere klassen hebben ouders nog de keuze voor volledig regulier onderwijs. “Maar alle kinderen die nieuw beginnen, krijgen alleen nog maar rijk onderwijs.”

Het invoeren van de vernieuwende methode ging niet helemaal zonder slag of stoot. Meerdere ouders haalden hun kinderen zelfs van school. “Ik had daar heel veel begrip voor.” Volgens Lilian, die destijds pas net als directeur was begonnen, waren er te veel veranderingen in korte tijd op de school en waren ouders het vertrouwen verloren.

Wat volgens haar ook meespeelde, was dat ouders zich geen concrete voorstelling konden maken van de Rijke Schooldagen. “Ze moesten het doen met de verhalen die we erover vertelden, we konden ze nog heel weinig laten zien.” Intussen voeren steeds meer onderwijsinstellingen in Nederland het concept in, maar 2,5 jaar geleden was het nog vrij nieuw.

Lilian geeft ouders wel eens de tip om het tv-programma Taarten van Babel (tot twee jaar geleden Taarten van Abel) te kijken, waarin de presentator samen met een kind een taart bakt en ondertussen zijn of haar verhaal aanhoort. Zo werkt het in een iets bredere setting ook op de Dordtse basisschool.

“Tijdens de reguliere les zit je met dertig kinderen en dan móet de rekenles worden gedaan. Als er bijvoorbeeld een kind tussen zit dat thuis een ziek konijn heeft en daar iets over wil vertellen, dan is daar minder tijd voor. Tijdens die doe-blokken is juist wel ruimte om te luisteren naar wat kinderen bezighoudt.”

Na een ochtend van les krijgen en vaardigheden ontwikkelen, is de rust in het schoolgebouw voor even weergekeerd. Tientallen leerlingen genieten in het restaurant van hun zelf meegebrachte lunch. Eerst in stilte, maar daarna mag er gekletst worden of een spelletje worden gespeeld. Ook Sophie en Milan willen nu eindelijk eens van hun boterham gaan genieten. “Uh, boterham? Tosti bedoel je”, zegt Sophie bijdehand.