De komst van een groot azc ‘in zijn achtertuin’ was de aanleiding voor zijn eerste protest, nu een klein jaar geleden. Tijdens inspraakavonden uitte Van der Elst zijn zorgen over de komst van 580 asielzoekers in een buurt met zo’n 150 bewoners. Het complex aan de Wieldrechtse Zeedijk zou te grote gevolgen hebben voor het straatbeeld en de leefbaarheid in de kleine gemeenschap.
‘Niet elke asielzoeker is een crimineel’
Van der Elst: “Te veel mensen op één kluit, dat is vragen om problemen. Het gaat hier vooral om alleenstaande jonge mannen, soms met een oorlogstrauma. Ik denk dat je geen professor hoeft te zijn om te weten dat de veiligheid dan achteruitgaat.” Zijn bezwaren werden naar eigen zeggen afgewimpeld met het argument: “Je mag niet criminaliseren, niet elke asielzoeker is een crimineel.”
De tegelzetter liet het er niet bij zitten en startte de actiegroep MegaAzcNee: een vreedzame burgerbeweging tegen grootschalige asielzoekerscentra. “Ik heb geen probleem met een kleine opvang hier in de buurt. Denk aan 150 mensen, vooral gezinnen. Maar 580 mensen en vooral mannen als doelgroep, dat maakt me angstig.”
Vooral over de toekomst van zijn dochter (5) maakt hij zich zorgen. Ze is nog te jong om te snappen waar hij mee bezig is, maar als ze oud genoeg is wil hij haar vertellen dat “papa niets tegen mensen van kleur heeft, maar wel dat het er nu te veel zijn en dat we ze niet allemaal kunnen opvangen”.
Negen protesten in totaal
Zijn eerste protest in Dordrecht bracht tweehonderd man op de been, maar zorgde niet voor verandering in het besluit. De bouw van het complex gaat gewoon door. Begin volgend jaar worden de eerste bewoners opgevangen. Na Dordrecht volgden meer acties, in Schiedam, Uithoorn, Doetinchem, Amersfoort, Venlo…. Allemaal met als doel: de asielstroom stoppen.
Zaterdag stond het tiende landelijke estafetteprotest op de agenda. Dit keer tegen de komst van 250 asielzoekers in Sliedrecht, maar door geweldsdreiging werd deze op de vrijdag ervoor afgeblazen. "Wij willen niet het risico lopen dat Sliedrecht te maken krijgt met Malieveld-toestanden", stak de organisatie van wal.
Ondanks dat het tiende protest in Sliedrecht niet doorgaat, was Richard toch al van plan de stekker uit de estafetteprotesten te halen. Dit vanwege dezelfde reden waarom het laatste protest is afgelast. Naast buurtbewoners en kritische burgers trekken de protesten namelijk steeds vaker groepen aan die Van der Elst de ‘hoodies’ noemt: hooligans, fascisten en extreemrechtse defendgroepen die geweld niet schuwen. Door hun aanwezigheid liepen op verschillende plekken de georganiseerde protesten uit de hand.
Een enkele keer moest zelfs de ME ingrijpen omdat betogers met stenen en vuurwerk gooiden of dreigden een gemeentehuis te bestormen. Van der Elst keurt de rellen en vernielingen af, omdat het goedwillende gezinnen afschrikt. Het geweld zorgt wel voor extra media-aandacht. En leidt soms tot wijziging van een besluit.
Bij de 49 gemeenten waar dit jaar werd geprotesteerd, zijn 21 plannen vertraagd of aangepast (bron: NOS). Van der Elst is blij met dat resultaat, maar baalt dat gematigde protesten niet hetzelfde bereiken. “Blijkbaar zwichten gemeenten wel voor geweld, maar komt gewone kritiek op de misstanden in de asielindustrie niet aan.”
Zelf wil hij trouw blijven aan zijn oorspronkelijke ideaal: een brede volksbeweging op gang brengen om de politiek op vreedzame wijze op andere gedachten te brengen. En daarom kiest hij nu met zijn actiegroep MegaAzcNee voor een nieuwe aanpak, waarbij de 'hoodies' worden geweerd.
Politiek café
Zo vond afgelopen zaterdag een politieke bijeenkomst plaats in een strandtent om te discussiëren over de komst van een azc in Nissewaard. Mensen moesten zich vooraf aanmelden en een kleine bijdrage betalen. Het was een pilotversie, maar voor Van der Elst zeker voor herhaling vatbaar.
De Dordtenaar kijkt inmiddels met gemengde gevoelens terug op de afgelopen periode. “Ik ben door een rottijd gegaan. Het geeft veel onrust, in mijn gezin en in mijn toekomstperspectief. Gelukkig hebben we inmiddels een goed team en sta ik er niet meer alleen voor. Want ik wil maar één ding: dat mijn gezin in een rustige en veilige omgeving opgroeit.”
Zo zag het eerste landelijk protest dat Van der Elst organiseerde eruit: