College: huizen kopen voor crisisopvang, maar dan opkoopbescherming ‘omzeilen’

Sinds maart bestaat namelijk de opkoopbescherming voor alle bestaande woningen in Dordrecht met een WOZ-waarde tot 355.000 euro. Dat betekent dat kopers de woning zelf moeten bewonen en niet mogen onderverhuren. Hierdoor krijgen starters en doorstromers meer kans op een koopwoning. Maar het plan van de wethouder is om die tien huizen steeds voor korte tijd beschikbaar te stellen aan gezinnen met problemen. En daar wringt het. Aan de raad de vraag of er dus een uitzondering gemaakt kan worden op de regel.

Het gaat om jaarlijks enkele tientallen gezinnen die in Dordrecht dakloos dreigen te raken, licht de wethouder toe. “Hier hebben we als gemeente een zorgplicht voor om te voorkomen dat ze op straat komen te staan. In sommige gevallen is er geen enkele andere oplossing dan het gezin te huisvesten in een hotel. Dit is een kostbare oplossing en eigenlijk niet geschikt voor een gezin. Dit komt omdat er een gebrek is aan huisvesting in het algemeen. Geschikte woonruimtes voor gezinnen is bovendien bijzonder schaars. Ondanks regionale afspraken met de woningcorporaties is er niet altijd een woning beschikbaar. De gezinnen voldoen niet altijd aan de regels om in aanmerking te komen voor voorrang of een ander soort uitzondering. Door de enorme lage mutatiegraad en de vraag vanuit andere doelgroepen (urgenten, statushouders) is het aanbod van de corporaties bovendien te beperkt.

In Dordrecht is nog steeds een relatief groot aanbod van betaalbare koopwoningen. Het voorstel is hier een aantal van te laten aankopen en te verhuren aan deze gezinnen. Omdat dit geen standaard oplossing moet zijn of worden, gaat het om enkele woningen (maximaal tien).”

In de commissievergadering werd door de wethouder en de partijen gediscussieerd over het plan. Hoewel iedereen het er overeens is dat niemand op straat moet komen te staan, roept het idee toch de nodige vragen op. Voor wie zijn die woningen dan bedoelt en komen er bijvoorbeeld statushouders in, vraagt de VVD zich af. Kunnen de mensen die gebruik moeten maken van deze huizen niet beter in hun eigen woningen blijven en daar hulp krijgen, stelt de VSP.

Volgens wethouder Heijkoop is er al van alles geprobeerd om deze gezinnen via bestaande wegen op te vangen. “Het gaat om kwetsbare gezinnen die tussen wal en schip vallen. We zien hele schrijnende gevallen, die we een tijdelijke oplossing bieden.” De opvang die nu vaak in geval van nood wordt geboden, een hotel of een huisje op een vakantiepark, is verre van ideaal, zegt hij. “Het is echt een groot verschil voor een gezin of ze in een woning wonen, hier in de stad of op de achtste verdieping van het Bastion Hotel.”

“Het gaat gewoon niet, het loopt vast”, zegt de wethouder. Er komen te weinig woningen op de markt en er ontstaan nu al problemen voor grote groepen kwetsbare inwoners, onder meer door de stijgende energieprijzen. “In de maatschappelijke crisisopvang zitten op het moment heel veel mensen die daar helemaal niet horen. Er is gewoon een woonprobleem en omdat we dat niet kunnen oplossen, blijven gezinnen in de crisisopvang zitten.”

Financieel kan het ook voordelen opleveren voor de gemeente. Nu komen deze gezinnen vaak terecht in een hotel, waar de gemeente voor betaalt. De kosten voor een verblijf van 6 tot 12 maanden zijn al snel 45.000 euro. Een gezin opvangen in een crisiswoning kost 12.000 euro per jaar.

VVD en DENK vragen zich af of het opkopen niet woningen voor starters wegkaapt. Dat zal meevallen, denkt de wethouder. Er staan relatief veel goedkope woningen in Dordrecht te koop. Maar die moeten vaak nog opgeknapt worden. Die komen wat hem betreft niet in aanmerking als crisiswoning. “Dat soort woningen worden vaak verkocht door Woonbron. Als gemeente moeten wel even drie keer nadenken of je zo’n woning wilt aankopen als je er nog 1,5 ton in moet stoppen.” Die laat hij daarom liever over voor starters met twee rechter handen.

Meerdere partijen uiten hun zorgen over het vervolgtraject. Wat gaat er gebeuren nadat de gezinnen tijdelijk zijn opgevangen in zo’n huis? “Vanaf dag 1 wordt er gewerkt aan de volgende stap. En die volgende stap kan heel goed buiten Dordrecht liggen. Net als toen we deden als ze naar een hotel gingen”, zegt Heijkoop. De opvang in een crisishuis is voor maximaal twee jaar, maar het kan ook zijn dat een gezin maar drie of vier maanden blijft en dan weer doorstroomt naar een ander (t)huis. “En het gaat niet om statushouders. Die worden gehuisvest via de corporaties”, benadrukt de wethouder.

De commissieleden kwamen er tijdens de vergadering niet uit. Ze willen meer informatie en voorbeelden van de wethouder zien. Daarom wordt er in november verder over het plan gesproken.