Het is drukker dan ooit bij de enige egelopvang in onze regio. De toestroom van verzwakte egels is momenteel zo groot, dat de egelopvang in Papendrecht de dieren eigenlijk niet meer kwijt kan. Er worden er nu al 115 opgevangen. En dan is de doorgaans drukke decembermaand nog maar net begonnen. "In de tienjarige geschiedenis van de egelopvang hebben we dit nog nooit meegemaakt."
De hokken met egels staan bijna tot aan het plafond opgestapeld in het pand aan de Admiraal de Ruyterweg in Papendrecht. De kantine dient inmiddels niet meer als plek voor een kopje koffie of om je boterham op te eten. "Dit hoort niet", zegt Ferry van Jaarsveld van de egelopvang. "De kantine hebben we maar omgedoopt tot egelverblijf. Het is echt gekkenhuis hier."
Tussen de verschillende ruimtes van de egelopvang proberen de vrijwilligers zo goed mogelijk hun werk te doen. Van elke egel die binnen wordt gebracht, wordt ook mestonderzoek uitgevoerd. "We leggen de poep onder een microscoop om te kijken of er een parasiet in zit en zo ja, welke behandeling er dan nodig is. Dit is veel werk en kost veel tijd."
Ook in deze ruimte staan hokken met egels, die hier eigenlijk niet horen. "Door ruimtegebrek moeten we ze hier ook kwijt. Dit is namelijk nog niet het einde van de toestroom. Het is dus echt zorgwekkend. Op den duur hebben we onze grens bereikt: qua ruimte lopen we vast en ook voor de vrijwilligers is het uiteindelijk niet meer te doen. Ik maak me daar zorgen over, ook omdat wij niet de enige opvang zijn die hier last van heeft."
Nog drukker
Deze periode is altijd al druk voor de opvang. Egeltjes die te laat zijn geboren, hebben nu nog te weinig vet op de botten gekweekt om de winter door te komen. Mensen vinden de verzwakte beestjes, die dan pas zo'n 200 gram wegen, in hun tuin of op straat en schakelen dan de dierenopvang in.
Bij zo'n gewicht is opvang vaak onvermijdelijk. De zwaardere beestjes redden het soms buiten nog door bijvoeding. Door bijvoorbeeld kattenbrokjes en een bakje met water in de tuin te zetten, kunnen grotere egels nog verder aansterken. Het is volgens Van Jaarsveld daarom altijd goed om even te bellen met de opvang als je een egel vindt.
Geen doorstroming
Dat de opvang nu zo vol zit, komt volgens Ferry van Jaarsveld van de egelopvang onder meer doordat het nu langer lekker weer is geweest. Ook is er nu geen doorstroming mogelijk. Als het buiten te koud is, kunnen de opgeknapte dieren nog niet uitgezet worden. Egels eten zowel planten als insecten, maar die zijn als het vriest bevroren of niet te vinden. De overlevingskans van de net aangesterkte egels is dan nihil. Sommige egels zijn ook al in winterslaap en kunnen daardoor pas als zij wakker worden, zo rond april, naar buiten.
Ook kiezen steeds meer mensen voor een tuin vol tegels, waardoor egels en andere dieren minder voedsel kunnen vinden en dus eerder bij de dierenopvang terecht komen. Daarnaast speelt volgens De Dierenbescherming mee dat de afgelopen jaren steeds meer wildopvangcentra om financiële redenen de deuren hebben moeten sluiten, waardoor de overgebleven opvangen meer dieren binnenkrijgen.
Overal vol
Dagelijks worden er nog eens zo'n vijf tot tien egeltjes naar de opvang in Papendrecht gebracht, vertelt Van Jaarsveld. Hij zit inmiddels met zijn handen in het haar om nog opvangplekken te kunnen realiseren.
Hij belde met andere opvangcentra in Zuid-Holland. Maar ook in Delft, Zoetermeer en Den Haag is geen plek meer. Volgens hem is het een landelijk probleem. Gelukkig springt de Rotterdamse Vogelklas Karel Schot, die jaren geleden stopte met de opvang van egels, nu tijdelijk bij. Zo'n 25 egels worden daar nu opgevangen.
"Super dat zij ons willen helpen. We hebben nu een soort dependance", vertelt hij. "Maar voor alle egels die nog gaan komen, moeten we nog wat verzinnen. Ik heb even gekeken, maar vorig jaar werden in de decembermaand 80 egels gebracht. Die stroom moet dus nu nog komen…"
Niet zelf opvangen
Kunnen mensen helpen door thuis egeltjes op te vangen, misschien? Volgens Van Jaarsveld is dat geen optie. "Ik krijg het aanbod wel eens. Mensen zeggen dan dat ze in hun schuur of in hun huis wel plek hebben voor egels", zegt Van Jaarsveld.
"Maar egels kunnen besmet zijn met ziektes, die ze over zouden kunnen dragen op mensen. Ze hebben specifieke medische zorg nodig die wij alleen in de opvang kunnen bieden." Daarnaast is een egel een beschermde diersoort. Het is verboden om zelf egels op te nemen.
Uitbreiding van de opvang in Papendrecht is volgens Van Jaarsveld dus noodzakelijk. Hij hoopt dit volgend jaar te kunnen realiseren. Maar tot die tijd is het roeien met de riemen die hij heeft. "We hebben de vraag voor uitbreiding bij de gemeente neergelegd, maar dit kost allemaal tijd en geld. Daarom hebben we een crowdfunding opgezet. Eén egel verzorgen kost 140 euro. We hebben er nu 115 zitten, dus reken maar uit wat het iedere dag kost om deze dieren te verzorgen. Met de crowdfunding vragen we mensen of ze ons willen helpen."
Hij hoopt dat mensen zelf de egeltjes ook op een andere manier een handje willen helpen, door kattenbrokjes en water in de tuin te zetten. "Door eten en drinken aan te bieden, kunnen de kleine egeltjes toch nog wat groter worden. En laat bladeren en takken in je tuin vooral liggen voor deze dieren. Schuif het bijvoorbeeld naar een hoekje van de tuin, zodat de egels in die hoop hun winterslaap kunnen gaan houden."
Kijk hieronder naar een reportage over de drukte bij de egelopvang, gemaakt door onze mediapartner Rijnmond.
