“We kwamen erachter dat elke huisarts een steeds grotere groep patiënten heeft die buiten zijn of haar bereik valt. Dat heeft te maken met een landelijk huisartsentekort, maar ook met het feit dat veel praktijken een patiëntenstop hebben", vertelt Marieke Poley, huisarts in Hendrik-Ido-Ambacht. "Als patiënten dan verhuizen naar een andere plek waar ze een nieuwe huisarts zouden moeten hebben, kunnen ze zich daar ook niet inschrijven vanwege een patiëntenstop.”
Dat kan problemen opleveren. "We willen voor onze mensen zorgen, maar wel binnen afzienbare afstand. We hebben kennis van allerlei andere instanties in de wijk en dat werkt heel goed samen", legt Poley uit. "Maar ik heb wel eens iemand gehad met het vermoeden van een beroerte, maar die woonde inmiddels in Brabant. Daar kan ik dan niet binnen een kwartier zijn en dat voelt niet goed."
Maar ook dichterbij huis kan het voor problemen zorgen. “Ik heb een praktijk in Hendrik-Ido-Ambacht, maar sommige patiënten wonen nu net over de gemeentegrens in Zwijndrecht of in Ridderkerk. We werken tegenwoordig steeds meer samen met thuiszorginstanties, wijkteams en apotheken. Als patiënten dan, al is het maar een paar meter, buiten een postcodegebied wonen, dan werkt dat onpraktisch. Patiënten kunnen dan tussen wal en schip raken."
Patiëntenruil
Dit moet daarom anders, vindt ook de regionale huisartsenorganisatie DrechtDokters. Daarom zijn er deze maand in totaal 3000 brieven uitgegaan naar patiënten met de vraag of zij instemmen met de overstap naar een huisarts dichterbij het eigen adres. Bij deze eerste lichting doen dertig huisartsen mee. De overstap wordt voor nu alleen uitgevoerd binnen de Drechtsteden.
"Door patiënten zoveel mogelijk in te delen bij een huisarts in hun eigen wijk of buurt, verbeteren we de bereikbaarheid van zorg, kunnen we sneller inspelen op hulpvragen en ontstaat er meer ruimte voor samenwerking met andere zorgverleners in de wijk", zegt Josette van Loon van DrechtDokters. “Zo zorgen we ervoor dat huisartsen hun werk efficiënter en met meer aandacht voor de patiënt kunnen doen.”
“Daarnaast helpt het huisartsen om hun beschikbare tijd en middelen zo goed mogelijk te verdelen, zeker in tijden van druk op de eerstelijnszorg. Door patiënten dichter bij huis zorg te laten ontvangen, zorgen we samen voor continuïteit, bereikbaarheid en kwaliteit van de huisartsenzorg."
Deze ‘patiëntenruil’ is geen eenzijdige beslissing, benadrukt Van Loon. “De patiënt moet ermee instemmen. Als een patiënt dat niet wil, bijvoorbeeld omdat hij gehecht is aan zijn huidige huisarts, hoeft hij niet te ruilen."
Ruilen binnen de regio
De praktijk van huisarts Poley bestaat uit ruim 2.600 patiënten. Zo’n 60 daarvan wonen buiten het postcodegebied van de praktijk. Het grootste gedeelte woont nog wel in de Drechtsteden. Ongeveer 45 mensen hebben dan ook een brief gekregen of wij willen ‘ruilen’ van huisarts.
“Ik heb nog niet veel reacties ontvangen, maar ik vermoed dat er wel wat weerstand zal zijn. Ik kan me ook goed indenken dat het als patiënt eng is om je vertrouwde huisarts los te laten en over te stappen naar een ander¨, zegt Poley.
“Voor mij zelf is het ook een beetje spannend, want ik raak patiënten kwijt die ik ken en moet ook nieuwe mensen gaan leren kennen. Maar ik vind deze ruil een goede ontwikkeling voor de wijkgerichte zorg, waarin we zorgen voor mensen binnen afzienbare afstand en samenwerken met instanties in de buurt.”
Zorgvuldig ruilen
De mensen die een brief hebben ontvangen, hebben tot 1 september de tijd om op het verzoek te reageren. Daarna brengen de huisartsen en Drechtdokters in kaart hoeveel mensen hebben gereageerd en hoeveel mensen er dus daadwerkelijk van huisarts gaan ruilen. "Je kunt er niet vijftig uitschrijven bij een huisarts en er daar honderd patiënten voor terugkrijgen, dus het is een zorgvuldig proces", legt Van Loon uit.
Voor 1 oktober hoopt DrechtDokters dit af te ronden. "Maar als het aan ons en de huisartsen ligt, is dit nog maar het begin. We gaan het uiteraard nog evalueren; wellicht zijn er nog wel meer huisartsen die mee willen gaan doen. We hopen het wel, want zo wordt de zorg efficiënter."
Bekijk hieronder ook een reportage over de patiëntenruil in onze streek.