In 2015 ging de jeugdwet op de schop. De verplichting voor het verlenen van zorg voor hulpbehoevende jeugd kwam op de bordjes van lokale gemeenten te liggen, Den Haag trok zijn handen van het dossier af. Daarmee begon voor veel gemeenten een lang traject waar nog altijd veel problemen niet opgelost zijn. Dat bleek ook uit een recente rechtszaak die de Papendrechtse Trijnie Schild voerde tegen haar gemeente. In hoger beroep kreeg ze vorige maand gelijk.
Trijnie werd op alle zeven punten van haar bezwaar in het gelijk gesteld door de Centrale Raad van Beroep, die het de gemeente zwaar aanrekent dat niet goed in kaart is gebracht welke hulp er nodig was voor de zoon van Trijnie en welk tarief daarbij hoorde. Zelf geeft Schild aan dat men had kunnen weten welke zorg er voor haar zoon nodig was. “Er is een medisch specialist op bezoek geweest die aan heeft gegeven dat er speciale zorg nodig was en ook een een gespecialiseerd adviseur heeft duidelijk aangegeven wat voor hulp geboden diende te worden. Dat heeft men gewoon naast zich neergelegd.”
20 euro per dag
En dus bleef de gemeentelijke bijdrage voor de zorg van haar zoon op 20 euro per dag liggen. Een schijntje, zeker niet genoeg om een zorgprofessional een dag in te huren om haar zoon met onder andere autisme te begeleiden. Dat betekende ook dat Trijnie, die gescheiden is, tijdens werkdagen thuis moest blijven. Ook moest zij een hulpverlener uit eigen zak betalen, wat betekende dat het gezin afhankelijk werd van de voedselbank, waar Trijnie overigens lovend over is. “Het zijn ontzettend lieve mensen. De wekelijkse bezoeken daar en mijn geloof hebben me grotendeels door deze moeilijke periode geholpen.”
De uitspraak van de Raad van Beroep betekent dat Trijnie de gemiste zorgkosten waarschijnlijk terugkrijgt van de gemeente, die door de rechter ook is aangespoord om voor verbetering te zorgen. D66 raadslid Niels van Heteren, oppositielid in de raad van Papendrecht, ziet het als een aanmoediging om kritischer naar gemeentelijke verordeningen te gaan kijken. “Binnenkort moeten we als raad gaan stemmen over de volgende zorgverordening die vanaf 2026 ingaat. Dan moet er nog eens goed gekeken worden of alles wat daarin staat ook juridisch houdbaar is.”
Broekriem aanhalen
De kosten voor jeugdzorg zijn de afgelopen jaren explosief gestegen. Volgens Van Heteren zijn ze in Papendrecht vertienvoudigd, waarbij de gemeente er ook dit jaar weer 1.7 miljoen extra voor heeft moeten reserveren. Jaarlijkse kosten liggen rond de tien miljoen euro, waar deze bij het overhevelen van de verantwoordelijkheden in 2015 nog op één miljoen lagen. Het leidt tot grote zorgen bij gemeenten, die de broekriem over de gehele breedte al moeten aanhalen. Van Heteren vreest dat de bezuinigingsdrang ook doorsijpelt naar maatschappelijke overheidsorganisaties, waardoor ook zorgprofessionals vaker nee verkopen bij zorgaanvragen van ouders.
Het verhaal van Trijnie staat volgens Van Heteren dan ook niet op zichzelf. Hij zegt meer verhalen te kennen van gedupeerde ouders in de gemeente. “Ik heb zelf vijf moeders gesproken, waarvan sommigen nog altijd rondlopen met een zorgvraag voor hun kind. Ze kaarten dat echter niet aan omdat ze te bang zijn om weer in de draaimolen terecht te komen.” Ondertussen heeft ook oppositiepartij Onafhankelijk Papendrecht zich solidair verklaard, de partij roept om een onafhankelijk extern onderzoek en eist excuses van het college.
Bekijk hieronder ook een reportage over problemen met de jeugdzorg.