Stephan gaf zijn nier aan zijn ex: 'Ik hoop dat je er oud mee wordt'

Het allerliefst zou Stephan deze dinsdagavond met zijn maatjes op de atletiekbaan staan. De geboren Dordtenaar liep marathons in Rotterdam, Berlijn, Praag, Benidorm en Valencia. Hij volbracht zelfs de loodzware Zestig van Texel. Maar hardlopen gaat nog even niet. Vandaag hield Stephan het drie uur vol op de vorkheftruck. Om fit te zijn voor het interview heeft hij voor het eten nog een uurtje geslapen.

“Ik heb goede hoop dat het beter wordt. Dat hebben de artsen me verzekerd”, zegt hij thuis in zijn woonkamer. tegen onze mediapartner Rijnmond. “Het is ook nog maar vier maanden”, zegt partner Martine die naast Stephan op de bank zit. Ze hebben goede hoop. Maar er is ook veel geduld nodig. Er is veel gebeurd. Deze zomer zijn meerdere levens compleet veranderd.

“Toen we elkaar leerden kennen had ze nog geen problemen met haar nieren”, vertelt Stephan over zijn ex-partner. “Dat begon na de geboorte van mijn jongste dochter Joyce, twintig jaar geleden. Ze heeft het heel erg lang kunnen rekken. Ze werkte in de zorg, met oudere mensen, fysiek werk. Maar op het laatst was dat gewoon niet meer te doen. Ze kon niet meer."

De ex van Stephan was een van de ruim zesduizend Nederlanders die niet kunnen leven zonder nierdialyse. “Haar nieren werkten op het laatst nog maar voor 6 procent. Twee keer per week ging ze voor dialyse naar het ziekenhuis." Nierdialyse is lichamelijk zwaar en tijdrovend. De levensverwachting van veel nierpatiënten is niet goed. Volgens de Nierstichting overlijdt jaarlijks één op zes dialysepatiënten.

Stephan kan de situatie niet goed aanzien. Hij voelt dat hij wat moet doen. "Vier jaar geleden heb ik gezegd: als we een match zijn, dan wil ik je mijn nier wel geven. Ik had geen twijfel. Zij wel. Ze zei niet meteen ja. Ze heeft er lang over na moeten denken.”

“Ik denk dat ze twijfelde, omdat ze dacht dat ik zelf mijn beide nieren nodig had. Onze kinderen moeten wel hun vader blijven hebben, zei ze tegen me. Er gebeurde dus eerst niks. Tot twee jaar geleden. Ze ging verder achteruit. Het moment dat ze toch wilde, herinner ik me nog goed. 'Oké, Steef', zei ze tegen me. 'We gaan ervoor.'"

"Denise en Joyce vonden het een stoer plan. Mijn dochters vonden me, denk ik, op dat moment de stoerste vader ter wereld." Stephan, prototype nuchtere Dordtenaar, lacht als hij het vertelt.

“Mijn ex en ik zijn op een goede manier uit elkaar gegaan. We gaan nog steeds prettig met elkaar om. Maar als ik met haar geen kinderen zou hebben, had ik het niet gedaan. Daar ben ik eerlijk in. Ik wil dat mijn kinderen nog lang van hun moeder kunnen genieten. Ze moet nog vijftig worden. Ik heb dit uiteindelijk puur voor mijn kinderen gedaan.”

Zelf is Stephan weer gelukkig in de liefde geworden. In februari gaat hij trouwen met Martine. Ze ontmoetten elkaar tijdens een nieuwjaarsfeest, waar ze uren zaten te praten. Het was liefde op het eerste gezicht. Zijn eigen woning heeft hij net verkocht, samen zoeken ze naar een mooi huis in hun geliefde Dordrecht. “In het begin vond ik het onwerkelijk”, zegt Martine. “Later ging ik het pas echt beseffen. Maar ik begrijp waarom hij het heeft gedaan”, zegt ze. Ze stond achter zijn keuze, hoe heftig die ook was.

Na de 'ja' van Stephans ex op zijn aanbod starten de onderzoeken in het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam. Ze zijn grondig, zoals bijvoorbeeld het 24 uur lang afgeven van urine. Het ziekenhuis twijfelt of er een goede match is. In het Erasmus Medisch Centrum wordt na anderhalf jaar het verlossende woord gegeven: de transplantatie kan doorgaan.

“Toen ging het snel”, vertelt Stephan. Niet veel later wordt een datum gepland. Om voor de operatie in de best mogelijke conditie te zijn, valt hij 23 kilo af. Een flinke opgave, maar Stephan weet waar hij het voor doet en zet door. "Ik was enorm gemotiveerd om zo fit mogelijk de operatie in te gaan", zegt hij er nu over.

Op 13 juni van dit jaar liggen de voormalige partners allebei in het Erasmus Medisch Centrum. Eerst gaat Stephan onder het mes. De ingreep duurt zo'n twee uur. “Ik was gauw weer bij. Stond ook al snel naast mijn bed. Dat zal toch mijn sportlichaam zijn”, zegt hij.

“Daarna was zij aan de beurt. Toen ze van de operatietafel af kwam, hebben ze ons in dezelfde kamer gereden. Dat was een heel emotioneel moment. Er vloeiden tranen. Ik heb gezegd: 'Ik hoop dat je er oud mee wordt. En dat je er zuinig op bent.'” Twee dagen later mag Stephan naar huis. Na anderhalve week begint zijn ex aan haar nieuwe leven.

Het gaat nu goed met haar. “Ze heeft veel meer energie. Mijn dochters kunnen nu echt weer dingen doen met hun moeder. Daar ben ik heel blij om.” Zelf is Stephan nog niet de oude. “Het herstel begon goed, maar valt tegen. Daar ben ik eerlijk in. Als ik het had geweten, had ik misschien toch wat twijfeltjes gehad.”

Martine vult aan: “Het is een andere man geworden. Vroeger ging hij twaalf uur naar bed en stond hij zes uur weer op. Nu is hij ‘s avonds vaak al doodmoe.” Maar ze weten: geduld hebben en vertrouwen houden. Volgens het Radboud Medisch Centrum moet een nierdonor drie tot zes maanden uittrekken voor volledig herstel. Volgens de transplantatiestichting is die periode gemiddeld één tot drie maanden. Het zou goed moeten komen.

De overgebleven nier moet het werk nu alleen doen. Dat is geen probleem, maar het lichaam moet wel wennen en zich aanpassen. "Die andere heeft nu een toptijd", grapt hij over zijn vroegere linkernier die een nieuw leven leidt.

Vooral het hardlopen mist hij vreselijk. “Ik ging drie keer per week ‘s ochtends op pad. Vijftien of twintig kilometer door de Biesbosch. Hoofd leeg, prestatie geleverd. Heerlijk.” Uit zijn tenen volbracht hij laatst joggend vijf kilometer. “Het lukte net in één keer. Als een kind zo blij was ik.” Maar het liefst wil hij weer eindeloos door de polder. "De donor krijgt het vaak zwaarder te verduren dan de ontvanger", zegt hij.

De marathon van Valencia, dat wil ik nog een keer meemaken.

Stephan en Martine hebben vertrouwen in de toekomst. De orgaandonor weet wat zijn stip op de horizon is. “Mijn ultieme doel is om volgend jaar december de marathon van Valencia te lopen. Dat is net als een zware bergetappe in de Tour de France. Dat je rijendik door de mensen moet op weg naar de finish. Prachtig. Dat wil ik nog een keer meemaken.” Hij straalt als hij erover vertelt. Hardlopen is een deel van zijn identiteit.

En de bruiloft in februari, gaat dat lukken? Martine lacht. “Daar komen we wel doorheen. Het is pas om drie uur ‘s middags."