‘Wat is nu de Indische identiteit?’

De laatste aflevering daarvan nam ze dit weekend onder grote belangstelling op in de Popcentrale. Het gesprek met tweede en derde generaties van naar Nederland gekomen Indo’s gaat al snel over hoe je je eigen identiteit bewaart. Dat kan best lastig zijn, als je niet meer woont in het land van je voorvaderen. “Als jij zelf vindt dat je kinderen iets mee moeten krijgen, dan ligt die taak bij jou. Dat die kinderen er ook geïnteresseerd in raken”, merkt Vera Andreas, eigenaresse van Toko Yvon, op.

In 1945, net na het einde van de Tweede Wereldoorlog, werd de Indonesische onafhankelijkheid uitgeroepen. Het zou nog tot 1949 duren voor Nederland die onafhankelijkheid officieel zou erkennen; het land was jarenlang een Nederlandse kolonie geweest. Tijdens de oorlog koos een deel van de Nederlandse Indonesiërs ervoor om te vechten tegen de Japanse bezetter. En ook later, tijdens de onafhankelijksstrijd, kozen ze de kant van Holland. Na het uitroepen van Indonesië ontstond er voor hen een onprettige situatie: ze voelden zich niet meer thuis in het voormalig Nederlands-Indië. Daarom koos een deel van hen ervoor om naar Nederland te verhuizen. Hier werden ze onder meer werden opgevangen in oude kampen uit de Tweede Wereldoorlog en aparte woonwijken.

Wouter van der Spoel, voor de PvdA actief in de Dordtse politiek, zegt dat de indentiteit van de gemeenschap sterk beïnvloed is door de manier waarop zijn voorouders zijn opgevangen, toen ze aankwamen in Nederland. “Tot ver in de jaren 80 hebben mensen terug moeten betalen voor verblijf in pensions en kleding.” Hij zegt zich te schamen voor de manier waarop partijgenoot en premier Willem Drees
(van 1948 tot 1958) de Indo’s behandelde. “Hij wilde eigenlijk liever dat ze daar bleven.”

De eerste generatie heeft over deze periode tot op de dag van vandaag weinig gepraat, blijkt ook weer uit het gesprek aan tafel. Soedah, wat ‘laat maar’ betekent, werd daarom een veelgebruikte term als het gaat over de manier waarop zij zich naar anderen, maar ook naar hun eigen familieleden, opstelden. “We pasten ons vooral aan, dat deden we daar ook al”, zegt een tafelgenoot als Van der Spoel het heeft over de eerste periode in Nederland.

Vorig jaar spraken wij Stéphanie Teekens toen haar boek net was uitgekomen. Bekijk hier onze reportage terug.

Meer horen over de zoektocht naar de Indische identiteit? Kijk dan donderdag naar het tv-programma Eilandleven. Daarin is een uitgebreid verslag van de laatste opname in de Popcentrale te zien.
Alle afleveringen van de podcastserie zijn te beluisteren via Spotify en de website 'Mama, waarom zijn wij Indo's?'