80 jaar vrijheid betekent ook extra aandacht voor de dodenherdenking

In Alblasserdam wordt naast de landelijke dodenherdenking bij het monument aan de Polderstraat, op 11 mei een tweede herdenking gehouden. De gemeente eerst dan de slachtoffers van het bombardement op Alblasserdam in 1940. Kerkklokken luiden die dag op de tijdstippen dat de bommen vielen. Aan inwoners wordt gevraagd om de Nederlandse of Alblasserdamse vlag halfstok te hangen. 

Op 3 mei om 10:00 uur opent burgemeester Jan-Willem Boersma in het stadhuis een fototentoonstelling over de bevrijding van Alblasserdam. Veel archiefbeelden die eerder niet openbaar waren, worden hier getoond. Daarna blijft de tentoonstelling drie weken open voor publiek. 

In de avond vertrekken hardlopers van atletiekvereniging A.A.A naar Wageningen om het Vrijheidsvuur op te halen voor de Vrijheidsvuurestafette. 

Dordrecht 

In Dordrecht vindt de landelijke dodenherdenking plaats op het Sumatraplein. In de ochtend om 10:30 uur worden inwoners uitgenodigd om samen met waarnemend burgemeester Peter van der Velden de militairen te herdenken die in de Tweede Wereldoorlog rondom Dordrecht overleden zijn. Zij staan dan ook stil bij de Dordtse militairen die in Indonesië zijn omgekomen tijdens de koloniale oorlog. 

Om 14:00 uur wordt er ook een nieuw oorlogsmonument onthuld aan het einde van het Jos Visserpad. Het is een blijvend eerbetoon aan luitenant-vlieger Henri Maurice Goldsmit, wiens jachtvliegtuig neerstortte op Amstelwijck. 

Filmtheater De Witt organiseert gedurende de week na de dodenherdenking filmavonden speciaal voor scholieren en studenten. Hier is onder andere Das Glaszimmer te zien, waarin een Duitse tiener tijdens de Tweede Wereldoorlog geconfronteerd wordt met de handelingen van zijn vader, die in een concentratiekamp werkt.

In Hendrik-Ido-Ambacht wordt de dodenherdenking gehouden aan het monument aan de Kerkstraat. Dit jaar wordt de derde krans gelegd uit naam van alle jongeren uit de gemeente. Dit wordt onder andere gedaan door Shirin (13) die sinds een jaar in Ambacht woont, nadat haar familie uit Syrië vluchtte. 

Tot en met juni kan men ook de tentoonstelling ‘Oorlogsjaren en 80 jaar vrijheid’ bezoeken in museum Den Brommert. Deze expositie bevat foto´s en voorwerpen uit de oorlog. Zo zijn er foto’s van de gevechten bij de brug over de Noord in 1940 en overgebleven onderdelen van verschillende vliegtuigcrashes. 

In Hardinxveld-Giessendam vindt de dodenherdenking plaats bij het oorlogsmonument aan de Sluisweg. 

Tot en met eind mei loopt ook de expositie ‘80 jaar vrij’ in museum de Koperen Knop. Deze bevat verhalen over de bombardementen, maar ook de Merwedegijzelaars en april-mei stakingen. Deze heeft bijzondere voorwerpen, zoals bevrijdingsrokken en oude voedselblikken met kogelgaten. 

In de Parel zijn in mei ook verschillende lezingen te volgen. De eerste is op 21 mei. Dan geeft Joop Evertse een lezing over de mei-oorlog in 1940. 

In de avond vertrekken de lopers van Steamwork/Roparun naar Wageningen om het Vrijheidsvuur op te halen en op 5 mei naar Hardinxveld-Giessendam te brengen. Bijzonder is dat deze op verschillende plekken in de gemeente Vrijheidsvuren zal aansteken. Meestal wordt dit op maar één locatie gedaan. 

In de Molenlanden vindt de dodenherdenking plaats op verschillende locaties in de gemeente. De grootste plechtigheid vindt in die gemeente plaats bij het monument op Plein 983 te Arkel. 

In museum Het Voorhuis in Bleskensgraaf, is nu een tentoonstelling te zien van de Historische Vereniging Molenlanden. ‘80 jaar Vrijheid’ bestaat uit boeken, foto’s en militaire voorwerpen uit de Tweede Wereldoorlog. 

De gemeente organiseert deze maand ook regelmatig ‘inspiratieavonden’, waar zij inwoners uit te nodigen om samen met het comité ‘80 jaar vrijheid’ gesprekken te houden over dit bijzondere herdenkingsjaar. Zij stellen hierbij de volgende vraag centraal: “Wat kunnen we leren van toen, nu er steeds minder ooggetuigen zijn die het leed van dichtbij hebben meegemaakt?". 

In Papendrecht vindt de dodenherdenking plaats bij de Algemene Begraafplaats aan de Admiraal de Ruyterweg. Hier zullen na de plechtigheden om 20:25 oude oorlogsvliegtuigen langsvliegen. 

In museum Dorpsbehoud is nog tot eind deze maand de tentoonstelling ‘Wel gebogen niet gebroken’ te bezoeken. De titel is afgeleid van een tekst op een van de wagens van de Bevrijdingsoptocht in 1945.  Hier is voor het eerst de privécollectie van Sander Nagel te zien. Er zijn documenten en foto’s van de oorlog, maar ook van de bevrijding.

Ridderkerk 

In Ridderkerk vindt de dodenherdenking plaats bij de begraafplaats Rusthof. Naar aanleiding van de vieringen van 80 jaar vrijheid heeft de gemeente veteranen geïnterviewd. Onder andere Johan Kruithof vertelt hierbij over zijn boek ‘Ridderkerk en de Tweede Wereldoorlog’. Generaal Majoor Jan Paul Apon en veteraan Ronald van Dort vertellen over hun uitzending naar Afghanistan, over wat vrijheid voor hen betekent. 

Tot en met 28 mei is er ook de tentoonstelling ‘80 jaar vrijheid’ in het gemeentehuis te zien. Deze vertoont beelden die eerder in archieven verbleven. 

Sliedrecht 

In Sliedrecht vindt de dodenherdenking plaats bij het oorlogsmonument aan de Stationsweg. Hier zingt men daarna twee coupletten van het Wilhelmus, in plaats van de gebruikelijke enkele. 

Op 7 en 14 mei kunnen bezoekers zich bij het Sliedrechts Museum inschrijven voor een bezoek aan de herdenkingsruimte in pand ‘De Wijgenhorst’. Hier worden een paar films vertoond en vertelt de zoon van één van de liniecrossers van Sliedrecht het verhaal van zijn vader. 

De Stichting Liniecrossers heeft als doel de nagedachtenis van de crossers levend te houden. Zij brachten in de laatste maanden van de oorlog, toen Zuid-Nederland al bevrijd was, in kano’s militaire berichten en personen van bezet naar bevrijd gebied. Op de terugweg namen ze voedsel en medicijnen mee.

Zwijndrecht 

In Zwijndrecht vindt de dodenherdenking plaats op twee locaties. De eerste stoet begint bij het dorpshuis, de tweede bij het Raadhuisplein. 

Tot en met 5 mei kunnen inwoners ook in pand ‘Kunszt’ aan het Raadhuisplein de tentoonstelling ‘80 jaar vrijheid’ bezoeken. Hierin hebben kunstenaars en leerlingen uit Zwijndrecht hun eigen visie op het thema vrijheid uitgebeeld. 

In de Vergulde Swaen is een gelijknamige expositie te vinden. Deze geschiedenis-expositie neemt de bezoeker mee naar het Zwijndrecht van vóór, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Onder meer de eerste oorlogsdagen, het  verzet en de vele slachtoffers tot en met de Bevrijding komen hierbij aan bod, met voorwerpen per thema.