Ton duidt de herseninfarct door middel van een gebaar aan als een soort halvering van het gezicht als je het mij vraagt. Dat is in wezen wat er gebeurd; uit het niet sluit een bloedstolsel een bloedvat naar de hersenen af en daardoor krijgt een deel van de hersenen geen zuurstof meer. Hierdoor onstaan er uitvalsverschijnselen, vaak aan één kant. Bij Ton is dit de rechterkant. “Inmiddels kan ik weer een stukje lopen, alleen zie ik maar de helft. Ik moet meedraaien met m’n gezicht om iets goed te zien.”
De gesprekken met Ton duren door het herseninfarct langer. Mede door de afasie kan Ton namelijk niet meer goed uit zijn woorden komen, terwijl hij wel weet wat ie wil zeggen. Ook kan hij ineens geëmotioneerd raken en dat is niet omdat ik wat vervelends zeg. Het zijn voorbeelden van de vele ingrijpende gevolgen. “Je moet daarom ook iets meer geduld en aandacht hebben als je met Ton in gesprek bent,” vertelt zijn vrouw Marion die naast hem zit. Gebarentaal is dan een uitkomst.
En met gebaren wordt veel gewerkt in Studio Blijmakers op het Otto Dickeplein. Hier gaat Ton momenteel drie dagen per week naar toe en heeft hij zijn verborgen talent voor creativiteit ontdekt. Studio Blijmakers is een initiatief van Erica de Winter. Zij kreeg in 2016 zelf een beroerte en vond dat de huidige dagbesteding niet voldoende was voor mensen met een NAH: "Dat moet anders kunnen."
NAH: Niet Aangeboren Hersenletsel
Mensen die door bijvoorbeeld een herseninfarct worden getroffen, worden door de buitenwereld vaak gezien als niet goed bij hun hoofd, als dom of als dronkaards. Volgens Erica moeten we van die stempel af: "Ze weten vaak alles en hun geheugen is het probleem niet, maar ze hebben een storing in hun hoofd."
Ondanks alles hangt er in Studio Blijmakers, zoals de naam doet vermoeden, een opgetogen sfeer. Ook ligt de focus in de dagbesteding naar wat er nog wél kan. Erica vindt dat er te weinig naar de mogelijkheden wordt gekeken naar mensen met NAH. "Je kan er voor leren, maar toch weten zij niet hoe het is om met een herseninfarct te leven. Ik wel." En niet alleen Ton, maar ook andere cliënten kunnen hier hun creativiteit uiten door middel van mozaïek, schilderen en diamond painting. Ton is momenteel bezig met groot werk; een foto van vijf van zijn huisdieren in miniscule pixels.
"Dit leren we niet op school"
Na aanleiding van alle gebeurtenissen heeft Marion den Boer twee boeken geschreven: 'We varen nu een andere koers' en 'Begrijp je mij nu een beetje?' Ook geeft zij lezingen op hogescholen en vertellen studenten haar dat dit niet wordt verteld tijdens de opleiding. Het is daarom volgens Marion des te fijner dat Studio Blijmakers bestaat: "Ons motto is: 'Kijken naar wat je nog wel allemaal kan'. En dat is ook het motto van Studio Blijmakers en ik denk dat dat heel belangrijk is voor alle mensen die hier zitten. Daarom zijn we hier hartstikke tevreden."
Nog altijd hoopt Ton dat hij zijn hele zicht terug krijgt en weer in ieder geval een stukje kan gaan varen, maar de verwachting is dat eind van het herstel in zicht is. Als er nog herstel zou optreden dan zou dat vooral mentaal zijn. Volgens Marion is dat de afgelopen twee á drie jaar gebeurd: "Toen ik hem in het begin vroeg wat de pincode van zijn bankpas was, wist hij dat niet. Toen ik hem dat laatst vroeg, wist hij het ineens wel." Door de creatieve therapie ontstaan er in je hersenen nieuwe verbindingen. "Als het ware leg je nieuwe snelwegen aan in je hoofd," vertelt Erica.
Mede door de positiviteit van Studio Blijmakers en de creativiteit van Ton, is er aanstaande zondag een 'mini-tentoonstelling' te zien op het Otto Dickeplein 1. Hier laat hij zijn kunstwerken zien en geeft zijn vrouw een presentatie. Onder andere over de boeken die zij heeft geschreven.
Bekijk het hele gesprek met Ton den Boer in nieuwe aflevering van Eilandleven hieronder. Hierin vertelt hij onder andere meer over de dagbesteding en over de vele (essentiële) gebaren die gebruikt worden in Studio Blijmakers.