Dordrecht, Netherlands

Na vijf jaar filmen is nieuwe film over de Biesbosch af

Bas Kakes en Jacques van der Neut Erik van Krimpen | RTV Dordrecht
Het begon allemaal met een bever. Documentairemaker Bas Kakes werkte vijf jaar geleden aan een film over Dordrecht toen hij in de Biesbosch zo'n knaagdier voor zijn lens kreeg. "Toen sloeg het vonkje over. Ik dacht: een natuurfilm maken, dat is wel heel gaaf."
Rijnmond | Redactie Streek 56 | 18 juli 2024 08:00 | Aangepast op 18 juli 2024 08:00
Gepensioneerd boswachter Jacques van der Neut en filmer Bas Kakes zijn zo trots als een pauw. De Dordtenaren weten sinds kort dat ze zijn genomineerd voor een award tijdens het Wildlife Film Festival Rotterdam (WFFR). Zo'n prijs telt in de wereld van de natuurfilms.

"We staan in een rijtje met een spectaculaire productie over olifanten in Tanzania. Geweldig", zegt Van der Neut. "Genomineerd zijn samen met De Wilde Noordzee, dat is een enorm compliment", voegt Kakes toe.

Droog en veilig
Natuurlijk spreken we af in de Dordtse Biesbosch, waar Jacques Van der Neut 38 jaar lang boswachter was. Boven onze hoofden schieten zwaluwtjes heen en weer, drijven grijze ganzen op het water en als we over de paadjes de natuur intrekken weten de muggen ons goed te vinden.

De beroemde visarenden zien we niet, maar die zijn ongetwijfeld ook in de buurt. "Er is hier de afgelopen 25 jaar zoveel verbeterd", zegt Van der Neut terwijl hij de modderplassen ontwijkt. "Vroeger ging het vooral over geld verdienen. Nu houdt de Biesbosch ons droog en veilig en bloeit de natuur."
Van der Neut en Kakes op pad door de Biesbosch Rijnmond
Bijna vijf jaar lang filmden Kakes, Van der Neut en de andere leden van het filmteam op de meest onmogelijke tijdstippen in de Hollandse Biesbosch. Ze maakten meer dan tachtig uur aan opnames. "Het is een ode aan de huidige Biesbosch geworden", zegt boswachter Van der Neut. Voor hun lens verschenen bevers, zeearenden, visarenden, reeën, porcelijnhoenen, sperwers, allerlei insecten en nog veel meer andere dieren.

"Veel mensen denken dat er nog riet gesneden wordt en dat er griendwerkers in de weer zijn. Maar dat is al lang niet meer zo. We volgen nu de natuur. Zo is de Biesbosch tegenwoordig onmisbaar in de strijd tegen hoge waterstanden. Het water krijgt hier tegenwoordig veel meer ruimte. Anders loop je risico op flinke overstromingen, zoals drie jaar geleden in Limburg."

Hoog water
Die insteek maakte het de filmmakers niet altijd makkelijker. "De grootste uitdaging was het filmen van hoog water", zegt Bas Kakes. "Dat was ook onze rode draad, het water. We wilden laten zien hoe het water over 'de drempel' bij Werkendam liep. Dat gebeurt maar zelden."

"Op de valreep, tijdens afgelopen kerst, hebben we daar heel mooie beelden kunnen maken. We stonden er al uren en toen liep hij onder. We waren er al vaak geweest, maar zonder succes. En tijdens die kerst was het dan toch raak."

Grote hoeveelheden water stromen voor de camera van Kakes 'de drempel' over en vervolgens de Noordwaardpolder in. Daardoor houdt Gorinchem het een half jaar geleden droog.

De werking van het vernuftige veiligheidssysteem is haarfijn te zien in 'De Biesbosch: Natuur in beweging'. De film gaat in november in première op het WFFR in Cinerama in Rotterdam en is daarna te zien in andere bioscopen.
Een sperwer (vrouwtje) kijkt om Bas Kakes | De Biesbosch: Natuur in beweging
"Een natuurfilm is heel gaaf om te doen", zegt Kakes terwijl we vanaf de Oostdijk uitkijken over De Nieuwe Biesbosch. Weilanden en akkerland zijn hier de afgelopen jaren getransformeerd tot waterplassen vol leven. "Een natuurfilm maken is ook uitdagend. Dieren kun je niet regisseren. Het was vaak een kwestie van heel veel geduld hebben. En soms zagen we iets spontaans gebeuren en pakten we snel de camera."

Jacques van der Neut glundert van oor tot oor als hij terugdenkt aan zijn grootste 'cadeau' in vijf jaar filmen: een bijenkolonie op jacht naar water. "We voeren met de boot en zagen honderden honingbijen op het water drijven. Met hun vleugels als straalmotoren, maakten ze prachtige cirkels. Ik had dat nog niet gezien en wist ook niet wat ze deden. Het bleken 'haalbijen' te zijn. Ze schepten water op en brachten dat terug naar hun nest. Dat deden ze tegen de warmte, om de kolonie te koelen."

Kakes was op zijn beurt heel blij met een jagende zeearend als filmisch geschenk. "We waren in alle vroegte aan de Brabantse kant van de Biesbosch voor het opkomende zonnetje. Zien we daar ineens een zeearend die zo een vis uit het water pakt. We hadden hem. Zo gaaf dat we dat erop hebben gekregen."
Opnames maken tijdens 'het gouden uur' De Biesbosch: Natuur in beweging
Voormalig boswachter Van der Neut kan nog altijd uren praten over het natuurgebied dat hij hem zo na aan het hart ligt. "De dreigende, donkere wolkenpartijen. Hollandse luchten. Heel donker. Hevige regenbuien. Die zie je ook in de film. Maar onze grootste boodschap is: de natuur verandert. We helpen de maatschappij met een probleem dat steeds groter wordt, het water."

We beleven momenteel een natte en relatief koude zomer. Volgens boswachter Van der Neut heeft dat gevolgen voor de natuur. “De bermen staan er prachtig bij. Berenklauwen, madeliefjes, margrieten. Daar is het goed voor. Vlinders en insecten in z'n algemeenheid hebben het moeilijk met zoveel kou en regen. Vooral vlinders hebben het zwaar. Laten we voor hen hopen dat er toch nog een echte zomer komt.”

"Het gaat heel goed met de Biesbosch. We zijn uitgebreid met ruim 3.500 hectare. De zeearend en de visarend komen nu vanzelf. Dat is het mooiste wat je kunt hebben. Je richt het gebied in en de dieren reageren daar spontaan op. Het zijn succesverhalen. Allemaal door dat ene DNA-stukje: water."

'De Biesbosch: Natuur in beweging' is mogelijk gemaakt door tachtig donateurs die bij elkaar meer dan 10 duizend euro doneerden. Kakes en Van der Neut deden hun werk zonder daar een vergoeding voor te krijgen. Het ingezamelde geld wordt besteed om de film geschikt te maken voor het bioscoopscherm en voor distributie van de film. Het Wildlife Film Festival Rotterdam is van 4 tot en met 10 november.

Dit verhaal is tot stand gekomen in samenwerking met Rijnmond en is geschreven door Maurice Laparlière.

Bekijk hieronder de reportage waarin Bas Kakes en Jacques van der Neut vertellen over hun gloednieuwe Biesboschfilm:

Lees meer over:

Biesbosch|Film|Natuur|

Meest gelezen

Michelinster voor Huis Van Gijn: ‘We wisten nergens van, hij kwam via de post’

Redactie Streek 56 | Loïsa de Wit | 4 okt 2024 14:46

Tientallen ouders gedupeerd: moeten op zoek naar nieuwe opvang na Fit-Kidz sluiting

Trevyn van Houwelingen | Redactie Streek 56 | 2 okt 2024 15:04

Lees ook

Wolf naar de Biesbosch? 'Kwestie van tijd'

De Biesbosch is een plek in onze regio waar de wolf zich prima thuis kan voelen. Dat stellen onderzo...

Uitbreiding Nieuwe Dordtse Biesbosch: natuuroevers, graslanden en duizenden kilo's grond

Het Dordtse natuurgebied de Nieuwe Biesbosch wordt uitgebreid. De komende maanden wordt een laatste ...

Waterschap gebruikt DNA om bevers op te sporen

Op een klein bootje watermonsters nemen, die vervolgens opsturen naar een lab en daar DNA-sporen van...

Honingbijen verjagen wilde bij in de Biesbosch: 'Leg regels op'

Er is een bijenprobleem in de Biesbosch in Dordrecht. Driekwart van de honingbijen snoept daar de ne...

Eindelijk is het zover: de 'beverBuzz' gaat de weg op

Het was nog even proefrijden deze woensdag, maar vanaf zaterdag 6 juli is het zover. Tot en met 1 se...

Pasgeboren reekalf gespot door camera in Dordtse Biesbosch

Er is een reekalf gespot in de Biesbosch in Dordrecht. Dat is te zien op één van de twaalf camera’s ...