Nadat het jaar 2023 met relatief lage gasprijzen eindigde, lijkt de beurs nu dus weer een stijging aan te geven. Voor consumenten zal er volgens Donat nog niet veel veranderen: “Als het weer warmer wordt, gaan de prijzen weer omlaag. Die beurskoersen van de internationale markt zeggen maar weinig over de consumentenprijzen.”
De meeste energiecontracten zijn goed bestand tegen wisselende prijzen: “Als je een vast contract hebt, blijven de prijzen gedurende je contract sowieso stabiel. Ook met een variabel tarief zit je een bepaalde periode vast aan dat tarief. De vraag is dan nog wanneer je nieuwe variabele contract is ingegaan. Dat gebeurt vaak aan het begin van het jaar, dan zijn deze hogere beursprijzen van begin januari nog helemaal niet doorgevoerd. Met deze variabele contracten zit er nog een hele tijd tussen het afsluiten en het hernieuwen van het contract. Dan kunnen de temperaturen natuurlijk veel milder zijn en dus de prijzen ook zo weer anders.”
In Nederland zijn drie soorten contracten voor de energierekening. Ten eerste zijn er dynamische contracten: de prijzen worden op dagbasis aangepast, dus prijsdalingen en -stijgingen op de beurs worden hierbij doorberekend. Ten tweede zijn er variabele energieprijzen: deze prijzen worden elke maand of eens per drie maanden aangepast en zijn gebaseerd op gemiddelde inkoopprijzen van energieleveranciers over die voorgaande maanden. De laatste optie zijn vaste prijzen: hierbij worden prijzen van gas en stroom voor één of meerdere jaren vastgezet, ongeacht de inkoopprijs.
‘Winterprijzen’
Volgens Donat schrikken ook de leveranciers niet snel van de hogere beursprijzen: "In de winter wordt sowieso verwacht dat het kouder wordt en dat de prijs omhoog zal gaan. Daar houden energieleveranciers ook rekening mee bij het vaststellen van hun tarieven."
"Eigenlijk merk je de strengere winter alleen als je een dynamisch contract hebt,” legt Donat uit. “Met dat contract betaal je de daadwerkelijke prijzen die op de beurs te vinden zijn. Maar de groep Nederlanders die een dynamisch contract heeft, is erg klein."
Een vast contract
De koudere temperaturen zijn geen directe reden om over te stappen op een ander contract: “Het zal geen storm lopen voor de mensen zonder vast contract. Tenzij het koude winterweer in heel Europa maanden aanhoudt, dan gaat er wel iets gebeuren met de variabele prijs.”
Sinds 1 januari is het prijsplafond dat zorgde voor een maximale gasprijs stopgezet. Dat zorgt ervoor dat grote en structurele veranderingen in de beursprijs uiteindelijk wel een grote invloed kunnen hebben op een variabel contract: “Dat is eigenlijk de enige reden om wel nu over te stappen op een vast contract. Je moet de prijzen namelijk nu meer in de gaten houden en dat maakt zo’n verandering op de beurs van de afgelopen dagen iets belangrijker. Veel mensen kiezen nu dan ook vooral voor een vast contract vanwege de zekerheid die het geeft."
Welk contract je ook mag hebben, het advies van Donat is vooral om bewust te zijn van de prijzen: "De gasprijzen zijn eigenlijk altijd onvoorspelbaar en onzeker. Maar de invloed van oorlog en andere ellende is een stuk groter dan het koude winterweer. Een paar dagen vorst is geen reden voor paniek."