Oud-katholieke kerk Dordt bestaat driehonderd jaar: eigenzinnig en kleinschalig

Vanaf de zevende eeuw na Christus werd ons land "gekerstend", de monnik en zendeling Willibrord begon het christelijke geloof te verspreiden onder de Germanen die op dat moment in de Lage Landen woonden. Na verloop van tijd werd heel Nederland katholiek, tot de Reformatie in de zestiende eeuw.

De Duitse theoloog Maarten Luther stond door zijn kritiek op de katholieke kerk aan het begin van een nieuwe geloofsstroming, het protestantse geloof. Dat scheidde zich af van het katholieke geloof in wat later de Reformatie is gaan heten en een groot deel van Nederland volgde zijn voorbeeld. Toch bleven er, vooral in Brabant en Limburg, nog een aardig aantal katholieken wonen. Na de Beeldenstorm van 1566 en de daaropvolgende Tachtigjarige Oorlog werd het voor katholieken verboden om hun geloof uit te dragen.

Henk Schoon is de pastoor van de oud-katholieke kerk in Dordrecht. Hij legt uit hoe het van een verboden geloof tot een tweede kerksplitsing kwam: "Om toch actief te blijven werden er na de Reformatie zogenaamde schuilkerken opgezet, waar katholieken samen kwamen. Dat ging goed tot 1723, toen een groep katholieken in Nederland de controle van de Paus in Rome zat was. Dus stelden ze hun eigen bisschop aan, hielden vast aan de eigen leer en weigerden nog naar Rome te luisteren."

Dit nieuwe schisma zorgde voor de oprichting van een nieuwe stroming: de oud-katholieke kerk, zo genoemd omdat de gelovigen zich vasthouden aan de oude katholieke leer, zoals die ooit in Nederland bestond voor de kerksplitsingen in de middeleeuwen.

Opvallend aan de oud-katholieke kerk is de relatieve vrijheid die er binnen de kerk heerst. Waar de rooms-katholieke kerk celibatair leven voor priesters verplicht stelt is het voor oud-katholieke pastoors toegestaan om te trouwen. Sterker nog, pastoor Schoon is al ruim dertig jaar getrouwd met zijn Idelette, die zelf dan weer dominee is in Vleuten.

Ook is het voor vrouwen toegestaan om functies te bekleden binnen de kerk, iets wat in veel andere kerkgemeenschappen niet geaccepteerd wordt. De eigenzinnige oud-katholieke kerk erkent daarnaast al een tijd lang homofiele relaties en in 2017 nog werd er een homofiele pastoor geïnstalleerd bij een oud-katholieke parochie in Eindhoven.

Driehonderd jaar geleden onstond de breuk tussen de twee katholieke geloven. Om dat moment te herdenken houdt kerkhistoricus Dick Schoon, de broer van de Dordtse pastoor, op zeven september een lezing in de oud-katholieke kerk in de Voorstraat. Aanmelden daarvoor kan niet meer, alle plaatsen zijn vergeven. Geïnteresseerden en bezoekers kunnen iedere zondagmorgen aankloppen bij de kerk op de Voorstraat.

Bekijk hieronder de reportage die RTV Dordrecht met pastoor Schoon in zijn kerk maakte.